موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
ارزیابی سطوح فلزات سنگین سرب، نیکل، روی، آهن و مس در بافت عضله ماهی Liza klunzingeri و میزان ریسک مصرف آن در جزایر ( قشم، هنگام و هرمز )، استان هرمزگان
1
12
FA
محمد امین
اورنگی
عبدالواحد
رحمانی
rahmaniabdolvahed@yahoo.com
علیرضا
محدثی
ناصر
کوسج
10.22092/isfj.2021.123532
این پژوهش به منظور اندازهگیری مقادیر فلزات سنگین سرب، نیکل، روی، آهن و مس در بافت خوراکی ماهی<em> Liza klunzingeri</em> جزایر (قشم، هنگام و هرمز) در استان هرمزگان، طی فصول تابستان و زمستان 1398 انجام شد. پس از زیست سنجی 180 نمونه صید شده در جزایر مورد مطالعه، بافتهای عضله جدا شدند و فریزدرایرگردیدند. سپس نمونه ها به روش هضم اسیدی آمادهسازی شدند و میزان فلزات سنگین مورد نظر با استفاده از دستگاه جذب اتمی شعلهای (مدل 700Contr AA) مورد سنجش قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که بیشترین میانگین غلظت فلزات سنگین (سرب 009/0±082/0، نیکل07/0±646/0، روی 33/1±97/31 و مس 03/0±881/0 میکروگرم بر گرم) در جزیره قشم و بیشترین میانگین غلظت فلز سنگین (آهن 75/0±30/19 میکروگرم بر گرم) در جزیره هرمز و کمترین میانگین غلظت فلزات سنگین (سرب 007/0±036/0، نیکل05/0±348/0، روی06/1±13/15، مس03/0±657/0 و آهن 4/0±13/12 میکروگرم بر گرم) در جزیره هنگام مشاهده شد. غلظت فلزات در نمونههای آنالیز شده در مقایسه با استانداردهای بینالمللی سازمان جهانی و کشاورزی FAO، سازمان بهداشت جهانی WHO، سازمان غذا و دارو امریکا FDA، مرکز ملی بهداشت و پزشکی استرالیا NHMRC و وزارت کشاورزی و غذای انگلستان UKMAFF پایینتر بود و از لحاظ آماری اختلاف معناداری را نشان میداد. همچنین میزان پتانسیل خطرپذیری و شاخص خطر برای بیماریهای غیرسرطانی در بالغین و کودکان در بافت عضله ماهی <em> L. klunzingeri</em> کمتر از 1 بهدست آمد، لذا بر اساس نتایج این تحقیق در حال حاظر استفاده از این گونه ماهی برای مصارف انسانی مشکلی را از دیدگاه سلامت و بهداشت عمومی ایجاد نخواهد کرد.
klunzingeri,فلزات سنگین,دستگاه جذب اتمی,خلیج فارس
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123532.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123532_c095d0a3cd728ac588f85def1f58431d.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
ارزیابی تغییرات شاخصهای تجاری خاویار بلوگا (Huso huso) دریای مازندران تحت پرورش در آب شیرین : ریزمغذیهای معدنی، رنگ و ساختار ژنتیکی
13
23
FA
مسعود
هدایتی فرد
hedayati.m@qaemiau.ac.ir
شهرزاد
بریمانی
علی
معتمدزادگان
عباس
بزرگنیا
10.22092/isfj.2021.123930
هدف این مقاله شناسایی و مقایسه ترکیبات ریزمغذیهای معدنی، رنگ و تفاوت ساختار ژنتیکی بین خاویار فیل ماهی (<em>Huso huso</em>) وحشی دریای مازندران و خاویار فیل ماهی پرورش یافته در آب شیرین بود که در کمک به شفافیت بازار خاویار فیل ماهی برای تثبیت ارزش کیفی و غذایی خاویار پرورشی و نیز شناسایی ژنتیکی خاویار وحشی و پرورشی فیل ماهی نقش بهسزایی دارد. اندازهگیری ریزمغذیهای معدنی با استفاده از روشهای جذب اتمیک، اسپکتروفتومتری و طیف سنجی شعله، رنگ با استفاده از دستگاه رنگسنج و بررسی تفاوت ژنتیکی نیز با استفاده از روش توالییابی PCR صورت گرفت. نتایج نشان دادند که در خاویار فیل ماهی وحشی میزان ریزمغذیهای کلسیم، منیزیم، فسفر و پتاسیم به طور معنیداری بالاتر از نمونه پرورشی بود در حالیکه در نمونه خاویار پرورشی مقادیر آهن، مس و روی بالاتر بودند (05/0>p). میزان سدیم در دو نمونه خاویار وحشی 72/2±43/4239 و پرورشی 18/2±21/4237 (میکروگرم بر گرم وزن تر)، با یکدیگر تفاوت معنیداری نداشتند (05/0p>). میزان شاخص رنگ L در خاویار فیل ماهی وحشی 29/28 و در خاویار فیل ماهی پرورشی 46 (درصد)، میزان a نیز به همان ترتیب 34/1 و 66/2 (درصد) و مقدار b نیز 72/10 و 27/16 (درصد) بود (05/0>p)، تفاوت رنگ (ΔE) بین دو نمونه 21/15 بود. ساختار ژنتیکی دو نمونه خاویار تفاوت معنیداری با یکدیگر نشان ندادند. در مجموع، ریزمغذیهای معدنی مورد اندازهگیری و رنگ بین دو نمونه تفاوت معنیداری داشتند، ولیکن ساختار ژنتیکی نمونه پرورشی تفاوت معنیداری با نوع وحشی خود نداشت.
تفاوت ژنتیکی,خاویار,رنگ,فیل ماهی,ریزمغذیهای معدنی
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123930.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123930_1dcceb5b26672aea631a77185c7b1d52.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
بررسی فراوانی و وزن توده زنده گونههای مختلف راسته دوجورپایان (Amphipoda) در سواحل جنوبی دریای خزر (منطقه گهرباران)
25
36
FA
محمد علی
افرائی بندپی
موسسه تحقیقات شیلات ایران
mafraei@yahoo.com
غلامرضا
سالاروند
حسن
نصراله زاده ساروی
hnsaravi@gmail.com
متین
شکوری
matin.shakoori@yahoo.com
مهدی
نادری جلودار
ابوالقاسم
روحی
roohi_ark@yahoo.com
غلامرضا
دریانبرد
daryanabard@yahoo.com
فریبا
واحدی
ایرج
رجبی
10.22092/isfj.2021.123730
این پژوهش در راستای برنامه انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی در سواحل جنوبی دریای خزر و منطقه گهرباران در سال 93-1392 انجام شد. هدف از این مطالعه بررسی روابط بین برخی پارامترهای فیزیکی– شیمیایی آب و رسوبات بستر با پراکنش، تراکم و زی توده گونه های مختلف از راسته دوجورپایان (Amphipoda) در نیم خطها، عمق، ایستگاه و فصول میباشد. در مجموع، یک گونه<em>Niphargoides caspius</em> از خانواده Gammaridae و 4 گونه <em>Stenogammarus similis، Stenogammaus macrurus، Stenogammarus carausui </em>و<em>Stenogammarus compresus </em> از خانواده Pontogammaridaeشناسایی شدند<em>.</em> نمونهبرداری به صورت ماهانه و در 8 ایستگاه در اعماق 5، 10 و 15 متر در 2 نیم خط عرضی عمود بر ساحل صورت پذیرفت. در مجموع، 15118 عدد از دوجورپایان شمارش که بیشترین فراوانی (68%) متعلق به گونه <em>S.</em> <em>compresus</em> و کمترین فراوانی (%2) متعلق به گونه <em>N. caspius</em> بود. درکل، میانگین (±خطای معیار) فراوانی و وزن توده زنده (زی توده) دوجورپایان در طول دوره بهترتیب 08/14±128 عدد در مترمربع و 01/0±15/0 گرم در مترمربع بهدست آمد. بر اساس آزمون اسپیرمن، فراوانی گونه <em>S.</em> <em>carausui</em>، <em>S</em>. <em>macrurus</em> و <em>S</em>. <em>similis</em> با دانهبندی رسوبات (شن) رابطه معنیداری داشت (01/0>p). آنالیز چند متغیره خوشهای براساس ضریب همبستگی اسپیرمن بر روابط بین میزان تراکم و زی توده گونههای مختلف دوجورپایان با برخی از پارامترهای محیطی، اندازه ذرات و مواد آلی رسوبات بستر نشان داد که اعضاء این گروه با منطقهای دارای بستری از جنس شن[1] و اکسیژن محلول همبستگی بیشتری دارند که مربوط به خاستگاه اکولوژیک این گروه از موجودات میباشد. <br /> <br clear="all" /><br /> <br /> [1] Gravel
فراوانی,زی توده,دوجورپایان,گهرباران,دریای خزر
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123730.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123730_3b4373b90903a1415f7649b4a0946be3.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
ارزیابی کیفیت محیطی رسوبات رودخانه کرج (استان البرز)
37
52
FA
سید قاسم
قربان زاده زعفرانی
ghorbanzadeh110@yahoo.com
فرهاد
حسینی طایفه
سیده بهاره
عظیمی
مهدی
گندمکار
جلیل
بادام فیروز
10.22092/isfj.2021.123946
در مطالعه حاضر، رسوبات سطحی در طول 9 ایستگاه (از بیلقان تا سرشاخه های ولایت رود و وارنگه رود) به صورت فصلی در طول سالهای 97-1396 جمع آوری و کیفت آب با استفاده از شاخص غنی شدگی (EF) و بارآلودگی (PLI) ارزیابی شد. درصد شن، سیلت و رس نمونه رسوب به ترتیب 78، 17 و 5 تعیین شد. میانگین سالانه Zn (ppm 6/8 ± 08/68)، Pb (ppm 99/5 ± 9/15)، Ni (ppm 87/4±33/24)، Fe (%53/0±56/3)، Al (%99/1±35/7)، Cu (ppm 2/30±0/41)، Cr (ppm45/11±08/36)، V (ppm 3/23±9/88)، As ( ppm2/1±0/8)، TN (%07/0±42/0) و TP (%05/0±1/0) بوده است. بر اساس آنالیز خوشه ای، آسارا و شهرستانک (گروه 1)، پل خواب و گچسر (گروه 2)، بیلقان، وارنگه رود، حسنکدر و دیزین (گروه 3) و پل چوبی (گروه 4) دسته بندی شدند. میزان مواد مغذی و فلزات سنگین ایستگاه ها، از استانداردهای PEL و SEL کمتر بودند. شاخص غنی شدگی کروم (0/0±2/0) و آهن (1/0±8/0) در کلیه ایستگاه ها در حد فاقد غنی شدگی و سایر فلزات در اکثر ایستگاه ها در حد غنی شدگی کم و آرسنیک (1/1±9/4)، در حد غنی شدگی متوسط تا شدید محاسبه شده است. از نظر شاخص PLI (9/1-35/1) کلیه ایستگاه ها بیشتر از یک و دارای آلودگی بودند.
رسوب,رودخانه کرج,فلزات سنگین,شاخص غنی شدگی,مواد مغذی
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123946.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123946_ad8044961058304fa5c223f255bde79b.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
بررسی اثر سطوح مختلف شوری با نمک دریاچه ارومیه بر رشد، بازماندگی، ترکیب لاشه و برخی فراسنجههای سرمی ماهی سفید دریای خزر (Rutilus kutum)
53
63
FA
سید روح الله
جوادیان
ro.javadian@gmail.com
حسین
کنعانی
10.22092/isfj.2021.123937
در این تحقیق اثر سطوح مختلف شوری با نمک دریاچه ارومیه بر رشد، بازماندگی، ترکیب لاشه و برخی فراسنجههای سرمی ماهی سفید دریای خزر<em>Rutilus kutum</em>) )مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور تعداد240 قطعه بچه ماهی سفید با متوسط وزنی 01/0±05/1 گرم به طور کاملاً تصادفی به 12 آکواریوم به تعداد 20 عدد در هر تانک معرفی گردیدند و به مدت 8 هفته تحت تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند. برای این مطالعه چهار تیمار در نظر گرفته شد که شامل گروه شاهد (آب شیرین)، تیمار1 (شوری 5 گرم در هزار)، تیمار2 (10 گرم در هزار) و تیمار3 (15 گرم در هزار) بود. نتایج نشان داد که بیشترین افزایش وزن در تیمار1 مشاهده شد (05/0p <). همچنین شاخص وضعیت در گروه شاهد و تیمار 1 دارای تفاوت معنیداری با سایر تیمارها بودند (05/0p <) اما، بازماندگی در تیمارهای مختف تفاوت معنیداری نشان نداد (05/0p>). تفاوت معنیداری در میزان کلسترول خون بین تیمارهای آزمایشی مشاهده نگردید، اما در پارامترهای هماتوکریت و گلوکز تفاوت معنیداری مشاهده شد و بالاترین میزان در تیمار 3 بهدست آمد (05/0p < ). همچنین آنالیز ترکیبات بدن نشان داد که تیمارهای آزمایشی اثر معنیداری بر سطح پروتئین و چربی دارد. بیشترین میزان پروتئین و چربی در گروه شاهد بهدست آمد که با تیمار 1 اختلاف معنیداری نداشت اما سطح رطوبت و خاکستر تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت (05/0<p). به طور کلی، میتوان بیان نمود که بچه ماهیان سفید دریای خزر در محدوده وزنی 4-1 گرم دارای قابلیت رشد مناسب در شوری 10-5 میلیگرم بر لیتر میباشند.
ماهی سفید دریای خزر (Rutilus kutum),دریاچه ارومیه,رشد,بازماندگی,شاخصهای خونی
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123937.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123937_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
بررسی خصوصیات مورفومتریک خرچنگ Ocypode rotundata (Miers, 1882)در سواحل جنوب و جنوب غربی جزیره قشم، خلیج فارس
65
82
FA
مجتبی
نادری
mojtabanaderi1364@yahoo.com
پرویز
زارع
10.22092/isfj.2021.123960
خرچنگهای شبح از بزرگترین جمعیتهای بیمهره در سواحل ماسهای سراسر جهان هستند. یکی از انواع خرچنگهای شبح موجود در سواحل ماسهای خلیج فارس و دریای عمان، خرچنگ <em>Ocypode rotundata</em>میباشد. هدف از این مطالعه تفکیک جمعیتهای خرچنگ <em>O. rotundata</em> با استفاده از 33 صفت ریختسنجی انتخاب شده در کاراپاس، پاهای حرکتی، ناحیه شکمی و چنگک بزرگ از طریق تجزیه به مؤلفههای اصلی (PCA) در نرم افزار R بود. بدین منظور نمونههای خرچنگ در زمان حداکثر جذر از طریق حفر لانه (150-20 سانتیمتر) از چهار منطقه در سواحل جنوبی و جنوبی غربی جزیره قشم (سکو نفت، سوزا، صلخ و کانی) جمعآوری شدند. براساس نتایج بدست آمده، بین خرچنگهای برخی از مناطق از لحاظ ریختی و شکل بدن تفاوتهایی وجود داشت. اما بیشتر جمعیتها دارای همپوشانی بودند که نمیتوان آنها را به طور کامل با توجه به صفات ریختسنجی بررسی شده جدا کرد. از جمله صفات ریختشناسی شاخص بهدست آمده که تنوع بین افراد را توجیه میکنند، میتوان به طول سومین پای حرکتی، ارتفاع بدن، طول ناحیه شکمی، پهنای اولین بند ناحیه شکمی ، پهنای پنجمین بند ناحیه شکمی ، طول چنگک و طول مروس اشاره کرد.
ریختسنجی,خرچنگ شبح,Ocypode rotundata,مؤلفههای اصلی,جزیره قشم
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123960.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123960_f23314fefdac4df98295a1c3dee3ce5a.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
تأثیر سطوح مختلف عصاره گیاه آقطی (Sambucus ebulus) بر عملکرد رشد و پاسخهای ایمنی ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)
83
92
FA
مهدی
شمسایی مهرجان
m.shamsaie@srbiau.ac.ir
سیدپژمان
حسینی شکرابی
شهروز
شاهرکنی
کاوس
نظری
kks.nazari@gmail.com
10.22092/isfj.2021.123980
این مطالعه به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف عصاره گیاه آقطی بر شاخصهای رشد و ایمنی سرم در ماهیان کپور معمولی انجام شد. برای این منظور ماهیان با میانگین وزنی 3/0±1/15 گرم با سطوح مختلف عصاره آقطی شامل: سطح 0 (شاهد)، 5/2، 5 و 10 گرم عصاره در کیلوگرم خوراک در 12 ونیرو فایبرگلاس با تراکم 30 عدد ماهی طی مدت 56 روز غذادهی شدند. بر اساس نتایج رشد، میزان وزن نهایی (7/0±7/32 گرم)، وزن کسب شده (5/0±5/17 گرم)، درصد افزایش وزن (9/1±4/115)، نرخ رشد ویژه (04/0±98/0 گرم/روز)، ضریب تبدیل غذایی (05/0±31/2)، شاخص وضعیت (04/0±47/1) و ضریب کارایی پروتئین (08/0±03/1) در تیمار 10 گرم عصاره آقطی در کیلوگرم خوراک نسبت به سایر تیمارها اختلاف معنیداری نشان داد (05/0p <). همچنین اختلاف معنیدار در درصد بازماندگی بین تیمار 10 گرم عصاره آقطی کیلوگرم خوراک با سایر تیمارهای آزمایشی بهویژه تیمار شاهد وجود داشت (05/0p <). نتایج برخی فاکتورهای ایمنی سرم نشان داد که اختلاف معناداری در میزان فعالیت لایزوزیم (7/1±2/46 واحد بین المللی/میلیلیتر)، فعالیت همولیتیک مسیر فرعی کمپلمان (8/5±0/66 میلی گرم/دسیلیتر) و ایمونوگلوبولین نوع M (5/0±1/38 میلی گرم /دسیلیتر)، در سرم تیمار 10 گرم عصاره آقطی بر کیلوگرم خوراک با سایر تیمارهای آزمایشی وجود داشت (05/0p <). در مجموع، تأثیر سطوح مختلف عصاره گیاه آقطی بهویژه سطح 10 گرم عصاره در کیلوگرم خوراک بر شاخصهای رشد، نرخ بازماندگی و شاخصهای ایمنی بچه ماهی کپور معمولی کاملاً مثبت ارزیابی شد.
عصاره آقطی,ماهی کپور معمولی,رشد,بازماندگی,شاخصهای ایمنی
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123980.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123980_c3ebfde07ed6b6b55c1e4437bd72b59c.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
تعیین پتانسیل شکوفایی جلبکی و کیفیت آب بر اساس غلظت کلروفیل-آ ، تراکم و زیتوده فیتوپلانکتون در مناطق ساحلی حوزه جنوبی دریای خزر (98-1397)
93
105
FA
حسن
نصراله زاده ساروی
hnsaravi@gmail.com
آسیه
مخلوق
ابوالقاسم
روحی
roohi_ark@yahoo.com
عباسعلی
آقایی مقدم
علیرضا
کیهان ثانی
10.22092/isfj.2021.123981
دریای خزر در دو دهه اخیر با وقایع بوم شناختی مختلف از قبیل شکوفایی مضر جلبکی و افزایش سطح تروفیک مواجه بودهاست. با توجه به بهرهوری دریای خزر در راستای شیلاتی، انجام مطالعات پایشی در این بدنه آبی ضروری میباشد. اهداف تحقیق حاضر، بررسی شکوفایی جلبکی، سطح تروفیک در مناطق ساحلی حوضه جنوبی دریای خزر تا محدوده عمقی 30 متر طی سال 98-1397 و مقایسه آن با سالهای پیشین میباشد. خطوط مرزی برای شروع شکوفایی (میانه سالانه + 5 درصد) بر اساس کلروفیل-آ، تراکم و زی توده فیتوپلانکتون بهترتیب 02/2 (میلیگرم در مترمکعب)، 176 (میلیون سلول بر مترمکعب) و 312 (میلیگرم بر مترمکعب) بهدست آمد. حداقل درصد فراوانی وقوع شکوفایی (13%) بر اساس کلروفیل، در بهار و بر طبق تراکم و زیتوده در تابستان ثبت شد. در زمستان درصد فراوانی وقوع شکوفایی بر اساس هر سه پارامتر مذکور بیش از 70 درصد بهدستآمد. محاسبات بر اساس تجمعی از پارامترهای مذکور نشان داد که آب دارای کیفیت عالی (اولیگوتروف) در فصل تابستان و کیفیت متوسط (مزوتروف) در سایر فصول بودهاست. مطالعه بین سالی نشان داد که سطح تروفیک در سالهای 1375، 1388، 1392 و 1398 بهترتیب اولیگوتروف، مزوتروف، اولیگو-مزوتروف و مزوتروف بوده است. هر چند بر اساس میانگین تراکم گونههای غالب، <em>Pseudonitzschia seriata</em> با دارا بودن 187 سلول در میلیلیتر (در فصل زمستان) و جایگیری در گروه "متوسط تراکم" مهمترین خطر شکوفایی جلبکی سمی و کاهش کیفیت آب بوده است، اما باید توجه داشت که افزایش سطح تروفیک در روند بین سالی، هشدارهای محیط زیستی را در جهت افزایش توانایی اکوسیستم برای شکوفایی جلبکهای مضر شدت میبخشد بهخصوص که آب در ناحیه مرکزی (دارای سابقه شکوفایی جلبکی سمی با شواهد میدانی) نسبت به نواحی شرقی و غربی دارای کیفیت پایینتر بود و در طبقه متوسط جای گرفت.
پتانسیل شکوفایی جلبکی,سطح تروفیکی,کیفیت آب,دریای خزر,ایران
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123981.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123981_298901dedf79e7e7c37e4aa204121f20.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
هیستومورفولوژی و مقایسه برخی آنزیم های گوارشی روده اصلی ماهی شیربت (Arabibarbus grypus) در دو فصل گرم و سرد
107
118
FA
رحیم
عبدی
abdir@kmsu.ac.ir
آمنه
مرادخانی
محمد علی
سالاری علی آبادی
salari1346@yahoo.com
سیدمحمدباقر
نبوی
زهرا
بصیر
z.basir@scu.ac.ir
10.22092/isfj.2021.123982
در این تحقیق تعداد 10 عدد ماهی شیربت با شرایط زیست سنجی مشابه از هر جنس در فصول زمستان و تابستان سال 1395 صید گردیدند. سپس نمونههایی به طول 5/0 سانتیمتر از نواحی قدامی، میانی و خلفی روده تهیه و در محلول بوئن قرار داده شدند. در ادامه از نمونهها به روش استاندارد و معمول تهیه مقاطع بافتی شامل آبگیری با الکل، شفاف سازی با گزیلل و پارافینه شدن برشهایی به ضخامت 6-4 میکرون صورت گرفت و رنگآمیزی هماتوکسیلین-ائوزین و پریودیک اسید شیف بر آنها انجام گردید. برای تعیین فعالیت آنزیمهای گوارشی در ابتدا عصاره آنزیمی خام تهیه شد. سپس مراحل معمول اندازهگیری آنزیمها همانند هموژیناسیون، سانتریفیوژ انجام گرفتند و در نهایت به دستگاه اتوآنالایزر منتقل شد و نتایج بهدست آمده برحسب میکرومول بر میلیگرم پروتئین بیان شدند. نتایج مشاهدات بافتشناسی روده نشان از وجود چهار طبقه مخاط، زیر مخاط، عضلانی و سروزی بوده است. نتایج مقایسه میانگین فعالیت آنزیمهای گوارشی بین گروهها نشان داد که در میزان فعالیت آنزیم آمیلاز در تمام نواحی مختلف روده بین ماهیهای نر و ماده در فصل سرد و گرم تفاوت معنیداری وجود ندارد (05/0p≥). فعالیت آنزیم آلکالینفسفاتاز در تمام نواحی روده در ماهیهای ماده افزایش معنیداری نسبت به ماهیهای نر بهویژه در فصل سرد نشان داد (05/0p≤). همچنین در میزان فعالیت آنزیم لیپاز در تمام نواحی مختلف روده بین ماهیهای نر و ماده و در هر دو فصل تفاوت معنیداری مشاهده نشد (05/0p≥).
هیستومورفولوژی,آنزیم های گوارشی,روده,ماهی شیربت
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123982.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_123982_7298502086c1735b0f39b34fe356a8dd.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
ارزیابی تأثیر جایگزینی تلفیقی پروتئینهای گیاهی و جانوری به جای پودر ماهی بر عملکرد رشد، ترکیب لاشه و شاخصهای سوماتیک بدنی فیل ماهی (Huso huso) پرورشی
119
134
FA
میر حامد
سیدحسنی
انستیتو تحقیقات ماهیان خاویاری دکتر دادمان
mirhamedhassani@yahoo.com
میر مسعود
سجادی
بهرام
فلاحتکار
bfalahatkar@yahoo.com
ایوب
یوسفی
علی
حلاجیان
alihallajian@gmail.com
علی
حسینپور زلتی
محمود
محسنی
mahmoudmohseni@yahoo.com
رضا
قربانی
10.22092/isfj.2021.124011
<span lang="AR-SA" dir="RTL">به منظور کاهش سهم پودر ماهی در جیره غذایی فیل ماهی، ترکیبی از پروتئینهای گیاهی و جانوری شامل پودر ضایعات مرغ</span><span lang="FA" dir="RTL">،</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> گلوتن ذرت، گلوتن گندم، پودر سویای فرآوری شده، پودر ضایعات مرغ، پودر گوشت و استخوان و پودر خون ساخته شد که از لحاظ ترکیب شیمیایی حاوی پروتئین، چربی، کربوهیدرات و ماده خشک) و پروفایل آمینواسید مشابه پودر ماهی بود و در سطوح جایگزینی 20، 40، 60 و 80 درصد (</span><span>MPp <sub>20</sub></span><span lang="FA" dir="RTL">، </span><span>MPp <sub>40</sub></span><span lang="FA" dir="RTL">،</span><span>MPp <sub>60</sub></span><span lang="AR-SA" dir="RTL">و </span><span>MPp <sub>80</sub></span><span lang="AR-SA" dir="RTL">)</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">جایگزین پودر ماهی</span><span lang="FA" dir="RTL"> (</span><span>FM</span><span lang="FA" dir="RTL">)</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> در جیره</span><span lang="FA" dir="RTL"></span><span lang="AR-SA" dir="RTL">هایی با سطوح یکسان پروتئین (44 درصد)</span><span lang="FA" dir="RTL"> و</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> انرژی (18 مگاژول/کیلوگرم) گردید. در مطالعه حاضر، 150 عدد فیل ماهی در 5 تیمار (هر تیمار دارای سه تکرار) با میانگین وزن 5/6</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">±</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">167 گرم در یک طرح بلوک تصادفی در 15وان فایبرگلاس نیمتنی، بدون دارا بودن اختلاف معنیدار آماری توزیع (</span><span lang="FA" dir="RTL">05/0<</span><span>p </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">) و از جیرههای مزبور تا حد سیری تغذیه شدند و شاخصهای رشد، ترکیب لاشه، شاخص هپاتوسوماتیک و احشایی در آنها مورد مطالعه قرار گرفتند. در پایان دوره تغذیه نتایج حاکی از آن بود که شاخصهای رشد از جیرههای مختلف غذایی تاثیر نپذیرفته است و اختلاف معنیداری در شاخصهای وزن نهایی، طول نهایی، ضریب چاقی، افزایش وزن، درصد افزایش وزن، ضریب رشد ویژه، رشد روزانه، ضریب تبدیل و کارایی غذا و نسبت بازده پروتئین مشاهده نشد (</span><span lang="FA" dir="RTL">05/0<</span><span>p </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">). اما میزان پروتئین و چربی لاشه ماهیان تغذیه</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">شده با جیر</span><span lang="FA" dir="RTL">ه</span><span>MPp <sub>60</sub></span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> و </span><span>MPp <sub>80</sub></span><span lang="AR-SA" dir="RTL">بهترتیب</span><sub><span lang="AR-SA" dir="RTL"> </span></sub><span lang="AR-SA" dir="RTL">در مقایسه</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">با</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی </span><span lang="FA" dir="RTL">پودر ماهی </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">به طور معنیداری کاهش و افزایش یافتند (</span><span lang="FA" dir="RTL">05/0></span><span>p </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">)</span><span lang="FA" dir="RTL">.</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> در این بررسی اختلاف معنیداری در شاخص هپاتوسوماتیک و احشایی ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی پودر ماهی و ماهیان سایر تیمارها مشاهده نشد</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">(</span><span lang="FA" dir="RTL">05/0<</span><span>p </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">). بهنظر میرسد که جایگزینی 80 درصد از مخلوط پروتئینهای حیوانی و گیاهی بهجای پودر ماهی بدون تاثیر منفی بر شاخصهای رشد، شاخص هپاتوسوماتیک و احشایی در فیل ماهی در حال رشد، وجود دارد.</span>
فیل ماهی,ترکیب پروتئین حیوانی و گیاهی,شاخص های رشد,شاخصهای هپاتوسوماتیک و احشایی
https://isfj.areeo.ac.ir/article_124011.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_124011_6f466548c9c6881df75f1f6199ac188c.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
تأثیر سطوح مختلف عصارة اتانولی گیاه هالوفیت سالیکورنیا (Salicornia persica) در جیره غذایی بر شاخصهای رشد، آنالیز لاشه و آنزیمهای آنتیاکسیدانی میگوهای جوان پاسفید غربی (Litopenaeus vannamei)
135
147
FA
کامران
رضایی توابع
عضو هیأت علمی گروه شیلات دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران
krtavabe@ut.ac.ir
سعیده
بامری
غلامرضا
رفیعی
زهرا
امینی خوئی
10.22092/isfj.2021.124042
این تحقیق با هدف تعیین اثرات عصارة اتانولی گیاه سالیکورنیا (<em>Salicornia persica</em>) بر شاخصهای رشد، ترکیبات لاشه و آنزیمهای آنتیاکسیدانی میگویهای جوان پاسفید غربی انجام گردید. تیمارهای آزمایشی شامل غلظتهای صفر (شاهد)، 1، 3 و 5 گرم عصارۀ اتانولی سالیکورنیا به ازای هر کیلوگرم جیرة پایه بود. هر تیمار دارای 3 تکرار و در هر مخزن 50 قطعه میگوی جوان 1 گرمی پاسفید غربی ذخیرهسازی شد. میگوهای جوان 3 بار در روز به میزان 5 درصد وزن بدن به مدت 45 روز غذادهی شدند و هر دو هفته یکبار زیستسنجی انجام شد و در پایان دورة آزمایش علاوه بر توزین کل میگوها در هر مخزن و به دست آوردن میانگین هر میگو 5 قطعه میگو نیز به صورت تصادفی انتخاب و زیستسنجی شدند و شاخصهای رشد، آنالیز ترکیبات وزن خشک کل لاشه و همچنین درصد پروتئین در وزن تر فیله و آنزیمهای آنتیاکسیدانی آنها اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که بهترین عملکرد رشد در جیره حاوی 5 گرم عصاره اتانول مشاهده شد (05/0>p) که میزان افزایش وزن بدن 112 درصد بیشتر از تیمار شاهد بود. همچنین بر اساس نتایج، پروتئین وزن تر فیله (60%)، آنزیم سوپراکسیداز دیسموتاز (18%)، آنزیم گلوتاتیون پرکسیداز (150%) در تیمار 5 گرمی عصارة اتانولی گیاه سالیگورنیا در میگوها نسبت به تیمار شاهد بالاتر بود. نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده از عصارة گیاه سالیکورنیا تأثیر مثبتی بر رشد، ترکیبات لاشة و آنزیمهای آنتیاکسیدانی دارد و استفاده از عصارة گیاه سالیکورنیا به میزان 5 گرم در هر کیلوگرم غذا در مراکز پرورش میگوی پاسفید غربی توصیه میشود.
آنتی اکسیدان,آنزیم سوپراکسید دیسموتاز,پست لارو,کیفیت لاشه,مالون دی آلدهید
https://isfj.areeo.ac.ir/article_124042.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_124042_137aa8b5daa0120a98c86a3d8a0cb71b.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
تأثیر مکمل نوکلئوتید (آسکوژن) جیره غذایی بر شاخصهای خونی و ترکیبات لاشه تاسماهی سیبری (Acipenser baerii)
149
158
FA
سید محمدصادق
هاشمی
hashemisms49@yahoo.com
فلورا
محمدیزاده
امیرهوشنگ
بحری
محمود
حافظیه
jhafezieh@yahoo.com
رضا
قربانیواقعی
10.22092/isfj.2021.124067
با توجه به اثرات فراوان نوکلئوتید خوراکی نظیر افزایش سیستم ایمنی، کاهش استرس، مقاومت در برابربیماریها، رشد بهتر و بازماندگی بیشتر، مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر مکمل نوکلئوتید (آسکوژن) جیره غذایی بر شاخصهای خونی و ترکیبات لاشه تاسماهی سیبری (<em>Acipenser</em> <em>baerii</em>) انگشتقد انجام شد. آسکوژن دارای سطوح بهینهRNAو نوکلئوتید میباشد. بدینمنظور، 450 قطعه تاسماهی سیبری (24/10 ± 77/39 گرمی) در 15 مخزن 300 لیتری توزیع شدند. ماهیان با 5 تیمار غذایی در سطوح مختلف نوکلئوتید: شامل تیمار شاهد (g/kg 0)، تیمار 1 (g/kg 2/0)، تیمار 2 (g/kg 4/0)، تیمار 3 (g/kg 6/0) و تیمار 4 (g/kg 8/0) در 3 تکرار به مدت 63 روز تغذیه شدند. غذادهی ماهیان در حدود 3 درصد وزن بدن در 4 وعده انجام شد. در انتهای دوره، مشخص گردید ماهیان تغذیه شده با تیمارهای محتوی 6/0 و 8/0 گرم مکمل نوکلئوتید بر کیلوگرم جیره از نظر شاخصهای خونی و تیمار 8/0 گرم مکمل نوکلئوتید بر کیلوگرم جیره از نظر ترکیب لاشه از عملکرد مناسبتری نسبت به سایر تیمارها برخوردار بودند. به طور کلی، تیمارهای 3 (g/kg 6/0) و 4 (g/kg 8/0) بهویژه تیمار 4 (g/kg 8/0) دارای بیشترین تأثیر مثبت بودند و نوکلئوتید توانست تأثیر مثبت خود را در ماهیان القاء نماید و باعث بهبود شرایط و افزایش کارایی شود.
مکمل نوکلئوتید (آسکوژن),تاسماهی سیبری,شاخصهای خونی,ترکیبات لاشه
https://isfj.areeo.ac.ir/article_124067.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_124067_6b7a8e1fae6f3bcb9f00e1ca4d09ce7e.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
بررسی آسیب شناسی بافتی و تغییرات برخی شاخصهای خونی ماهیان قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) گونههای داخلی و فرانسوی ناشی از باکتری آئروموناس هیدروفیلا (Aeromonas hydrophila)
159
174
FA
محمد
شیخ اسدی
m.sh_asadi73@yahoo.com
سید جلیل
ذریه زهرا
لاله
یزدانپناه
امیر
ستاری
مریم
میربخش
10.22092/isfj.2021.124121
این تحقیق به منظور بررسی آسیب شناسی و تغییرات برخی شاخصهای خونی ماهی قزلآلای رنگینکمان داخلی و فرانسوی پس از رویارویی با باکتری آئروموناس هیدروفیلا انجام شده است. برای این کار تیماربندی در 8 تیمار و هر تیمار با 3 تکرار (هر تکرار حاوی 10 عدد بچه ماهی قزلآلای رنگینکمان با میانگین وزنی 36/0±16 گرم) انجام شد. دو تیمار به عنوان شاهد منفی (شامل بچه ماهیان گونههای داخلی و فرانسوی بدون تزریق باکتری)، دو تیمار به عنوان شاهد مثبت (شامل بچه ماهیان گونههای داخلی و فرانسوی با تزریق سرم فیزیولوژی)، دو تیمار شامل بچه ماهیان گونههای داخلی که با مقدار CFU/ml 10<sup>6</sup> و 10<sup>8</sup> باکتری آئروموناس هیدروفیلا و دو تیمار شامل بچه ماهیان نژاد فرانسوی که با مقدار CFU/ml 10<sup>6</sup> و 10<sup>8</sup> باکتری آئروموناس هیدروفیلا به روش درون صفاقی مورد تزریق قرار گرفتند بودند. پس از گذشت 20 روز، برای تعیین مقادیر برخی شاخصهای خونشناسی از 6 عدد از ماهیهای هر تیمار خونگیری بهعمل آمد و پس از آن جهت بررسی آسیب شناسی، بافتهای کلیه، کبد و طحال ماهیها در محلول فرمالین 10 درصد فیکس گردیدند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که میزان هماتوکریت، هموگلوبین و تعداد گلبولهای قرمز خون به طور معنیداری در تیمارهای آلوده به آئروموناس هیدروفیلا در مقایسه با گروههای شاهد کاهش و تعداد گلبولهای سفید و نوتروفیلها افزایش معنیداری یافت. ضایعاتی چون دژنراسیون خفیف سلولهای کبدی و بههم خوردن نظم بافتی و واکوئولاسیون سیتوپلاسمی شدید سلولهای کبدی و عوارضی نظیر دژنراسیون و نکروز لولههای کلیوی و پرخونی، ادم و از دست رفتن سلولهای دفاعی پالپ طحال، از مهمترین تغییرات بافتی مشاهده شده در تیمارهای آزمایشی در مقایسه با شاهد بود. بیشترین درصد بازماندگی در گروه شاهد بچه ماهیان داخلی بدون تزریق باکتری و تزریق شده با سرم فیزیولوژی مشاهده شد. با توجه به قابلیت بیشتر مقاومت گونههای داخلی در کنار تدابیر مدیریتی که توانسته میزان بازماندگی را افزایش دهد، اصلاح و بهبود شرایط محیطی و از بین بردن عوامل استرسزا نیز در صورت امکان در کاهش ضایعات ناشی از بیماری میتواند موثر باشد.
آئروموناس هیدروفیلا: آسیب شناسی,قزلآلای رنگینکمان,هماتولوژی
https://isfj.areeo.ac.ir/article_124121.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_124121_818d8aecaddceaf1cda08d3f2b97d082.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
برآورد ذخایر سیست و زیتوده آرتمیای تالاب نمکی میقان اراک
175
185
FA
محمود
حافظیه
jhafezieh@yahoo.com
علی
نکویی فرد
فریدون
محبی
مسعود
صیدگر
seidgar21007@yahoo.com
داوود
چراغی
محمد
خضری
حسن
اکبری
10.22092/isfj.2021.124122
در این مطالعه، تالاب میقان اراک به منظور ارزیابی میزان سیست و زیتوده آرتمیا و ارتباط آنها با اکسیژن محلول، دما، pH، عمق، شفافیت ، شوری و میزان فیتوپلانکتونهای آب بررسی شد. بدین منظور، نمونهبرداری به صورت ماهانه از اسفند 1397 و طی سال ۱۳۹۸ از ۱۸ ایستگاه در تالاب میقان صورت گرفت. میزان کل سیست و زیتوده آرتمیا موجود در تالاب بهترتیب 875/28 و 673/23 تن تعیین گردید. همچنین ترکیب گونهای، تراکم و زیتوده فیتوپلانکتونها نیز بررسی شد. نتایج نشان داد که حداکثر میزان سیست با 1076 عدد و زیتوده آرتمیا با 11/457 عدد در لیتر آب تالاب میقان اراک در آذرماه مشاهده شد. مابین تعداد سیست و میزان زیتوده با دمای آب، pH، تراکم فیتوپلانکتونی رابطه معکوس و در مقابل با اکسیژن محلول و میزان شوری رابطه مثبت و معنیدار مشاهده گردید. در مجموع، نتایج نشاندهنده امکان برداشت سیست (۴۰۵/5 تن طبق روش حفظ ۲۲ سیست در لیتر آب یا ۸۸۷۵/۲ تن طبق روش ۱۰٪ قابل برداشت) در مهر، آذر، بهمن و اسفند بود که بهترین ماه برای بهرهبرداری آذر ماه بدست آمد. امکان برداشت زیتوده نیز برابر با ۴۶۹/۹ تن با لحاظ 3/4 تن زیتوده مورد نیاز تغذیه پرندگان اصلی (فلامینگو و تنجه) بود که با توجه به وضعیت عمق صفحه سیشی فقط درآذرماه امکان برداشت اقتصادی پیشنهاد میشود.
ارزیابی ذخایر,آرتمیا بکرزا,تالاب میقان,مدیریت پایدار
https://isfj.areeo.ac.ir/article_124122.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_124122_ed9348c1dab12e76784a2da481cfce7f.pdf
موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
مجله علمی شیلات ایران
1026-1354
2322-5998
30
1
2021
04
21
اثر پروبیوتیک انتروکوکوس فکالیس بر رشد، شاخصهای خونی و فعالیت آنزیمهای گوارشی ماهی قزلآلای رنگینکمان (Oncorhynchus mykiss)
187
192
FA
نیلوفر
دیلمی
الهام
معظمیان
محمد سعید
فریدونی
saied.fereidouni@gmail.com
پریا
اکبری
10.22092/isfj.2021.124055
در سالهای اخیر آبزیپروری یکی از سریعالرشدترین بخشهای تولید مواد غذایی بوده است. صنعت آبزیپروری به رغم رشد قابل توجه، همواره با مشکلاتی روبهرو بوده است که از جمله میتوان به کنترل کیفیت آب، شیوع بیماریها اشاره نمود (Heo <em>et al</em>., 2013 ؛ قاسمزاده و همکاران، 1397). در زمینه کنترل بیماریها، استفاده از آنتیبیوتیکها مطرح گردید که پس از سالها این داروها خود مشکلات عدیدهای از جمله مقاوم شدن پاتوژنها و مسائل زیست محیطی را ایجاد نمودند (کرمی شیرازی و همکاران، 1399؛ یزدان پناه گوهر ریزی و همکاران، 1399). در سالهای اخیر استفاده از پروبیوتیکها به عنوان جایگزینی برای روشهای درمانی قبلی مطرح گردیده است که بهنظر میرسد میتواند بسیاری از مشکلات را مرتفع سازد (Al-Dohail <em>et</em> <em>al</em>., 2009).<br /> این پژوهش در اردیبهشت 1397 در کارگاه بخش آبزیان دانشکده دامپزشکی شیراز انجام شد.240 عدد ماهی قزلآلایرنگینکمان از مزرعه پرورش خصوصی واقع در روستای 15 کیلومتری شهرستان سپیدان شیراز خریداری شده و پس از طی مرحله سازگاری به مدت دو هفته و اطمینان از سلامتی آنها، با میانگین وزنی 2/1±12 گرم شمارش و با تراکم 20 عدد به 12 آکواریومهای شیشهای 80 لیتر منتقل شدند. به طور میانگین در کل دوره درجه حرارت آب 9/0±8/16 درجه سانتیگراد، اکسیژن محلول 67/0±03/8 میلیگرم بر لیتر و pH آب 3/0±4/7 بود. طی دوره آزمایش دوره نوری به صورت 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی بود.
پروبیوتیک,انتروکوکوس فکالیس,شاخصهای رشد,قزلآلای رنگینکمان,فعالیت آنزیمهای گوارشی
https://isfj.areeo.ac.ir/article_124055.html
https://isfj.areeo.ac.ir/article_124055_6fccd5d69186e5744d19aae05891a0b0.pdf