تغییرات زمانی-مکانی شاخص سطح تروفیک (TRIXcs)، ریسک یوتریفیکاسیون (UNTRIX) و تعیین مناطق تحت تأثیر با استفاده از الگوی شوری مکانی در سواحل حوزه جنوبی دریای خزر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

استفاده از الگوهای شوری مکانی، تصویری از منطقه تحت تأثیر یوتریفیکاسیون و تغییرات سطح تروفیک اکوسیستم را نشان می‌‌دهد. هدف از این مطالعه تعیین منطقه تحت تأثیر یوتریفیکاسیون ناشی از آب شیرین رودخانه‌‌ها با استفاده از سطح تروفیک  (TRIXcs)، ریسک یوتریفیکاسیون (UNTRIX) و منحنی پراکندگی مواد مغذی-شوری می‌‌باشد. همچنین داده‌‌های تحقیق حاضر با سال‌های پیشین مقایسه می‌‌گردد. این تحقیق طی سال‌های 98-1397 در هشت ترانسکت و در عمق 30-5 متر در سواحل ایرانی حوزه جنوبی دریای خزر انجام می‌گردد. نتایج نشان داد که تغییرات میانگین فصلی TRIXcs و UNTRIX به‌ترتیب برابر 59/5-94/4 و 17/4-57/3 بوده است که حداکثر سطح تروفیک و ریسک یوتریفیکاسیون در فصل تابستان مشاهده گردید. همچنین ایستگاه‌‌های نزدیک به ساحل (عمق 5 متر) دارای سطح تروفیک (TRIXcs) بالاتر بودند و در وضعیت ریسک یوتریفیکاسیون بالا (30/4UNTRIX=) قرار گرفتند. تغییرات TRIXcs و UNTRIX در بین نواحی مختلف (غربی، میانی و شرقی) معنی‌دار نبوده‌‌ است (05/0p>). در تحقیق حاضر نقاط دارای حداکثر مقادیر آمونیم و سیلیس محلول در نزدیکی سواحل غربی در نیم خط انزلی و تحت تأثیر بزرگترین رودخانه سواحل جنوبی دریای خزر (نیم خط سفیدرود) ثبت شدند، اما نقاط دارای حداکثر مقادیر NOx و فسفر معدنی در ناحیه شرقی (نیم‌خط‌های امیرآباد و بندرترکمن) مشاهده گردیدند. ارتباط غیرخطی به‌دست آمده در الگوهای شوری مکانی بین NH4، NOx، DIP و DSi با شوری بیانگر آن است که جریان رودخانه‌‌ای و اختلاط ستونی آب بر تغییر غلظت مواد مغذی و سطح تروفیک در منطقه مورد مطالعه موثر بوده‌‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Temporal-spatial changes of the trophic index (TRIXcs), the risk of eutrophication (UNTRIX) and the determination of affected areas using a spatial salinity pattern in the southern of Caspian Sea

نویسندگان [English]

  • Hasan Nasrollah zadeh saravi
  • Asieh Makhloogh
  • Ali Abedini
  • Gholamreza Daryanabard
  • Mohammad Karderrostami
چکیده [English]

The spatial salinity patterns which give a picture of the area affected by eutrophication and trophic status changes at the ecosystem. The aim of this study was to determine the area affected by freshwater eutrophication using trophic level (TRIXcs), the risk of eutrophication (UNTRIX) and the nutrient-salinity scatter diagram. Also, the data of the present study are compared with previous year of studies. This research was conducted during 2018 to 2019 in eight transects and at 5, 10 and 30 meter depths of Iranian coasts of southern Caspian Sea. The results showed that mean seasonal changes of TRIXcs and UNTRIXcs were 4.94-5.59 and 3.57-4.17, respectively, which the highest trophic level and risk of eutrophication was observed in summer season. In addition to, trophic level (TRIXcs) risk of eutrophication (NUTRIX=4.30) of near the coast (5m depth) were high. Mean of TRIXcs and UNTRIX between different regions (western, middle and eastern) were not significant. In the present study, the maximum amounts of ammonium and soluble silica near the west coast were recorded in Anzali transect and also under the influence of the largest river Sefidrud in the southern shores of the Caspian Sea, but the points with maximum NOx and phosphate values were observed in the east (Amirabad and Bandar-e-Turkmen transects). The nonlinear relationship between NOx, NH4, DIP and DSi with salinity indicates that river flow and water mixing were affected nutrient concentration and changes of trophic levels in the study area.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Trophic index
  • Risk of eutrophication
  • Nutrients- Salinity
  • Iranian coast
  • Caspian Sea