بررسی تغییرات بیوماس و تراکم سیانوفیتا در فصول مختلف در حوضه جنوبی دریای خزر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

ساری

چکیده

 



هدف از این مقاله بررسی تغییرات جمعیت و بیوماس سیانوفیتا با توجه به تغییرات فصلی (دمایی) در حوضه جنوبی دریای خزر بود. در این بررسی از نواحی مختلف حوضه جنوبی دریای خزر در دو دوره مطالعاتی در سالهای 1375 و 1378 تا 1379 مجموعاً 432 نمونه، از 18 ایستگاه دارای حداکثر عمق 10 متر، جمع آوری گردید و سپس مورد آنالیز کمی و کیفی قرار گرفت. نتایج بدست آمده در سال 1375 نشان می دهد که از مجموع 81 گونه فیتوپلانکتون، 9 گونه (1/11 درصد) متعلق به شاخه سیانوفیتا بوده است. در فصول گرم (بهار و تابستان) حداکثر بیوماس و تراکم سیانوفیتا در منطقه غربی بوده است (09/4 میلی گرم عدد در مترمکعب و 106* 65/1 عدد در مترمکعب)، در حالی که در فصول سرد (پاییز و زمستان) حداکثر میزان بیوماس و تراکم در منطقه شرقی مشاهده گردیده است (36/3 میلی گرم عدد در مترمکعب و 105* 5/1 عدد در مترمکعب). حداقل درجه حرارت طی سال (جز پاییز) در منطقه غربی و حداکثر آن در منطقه شرقی و یا مرکزی بوده است. در سال 1379-1378، از تعداد کل 160 گونه فیتوپلانکتون، 25 گونه (6/15 درصد) را سیانوفیتا تشکیل داده است. حداکثر بیوماس و تراکم در بهار و تابستان در هر سه منطقه بطور پراکنده دیده شده است (78/3 میلی گرم عدد در مترمکعب و 16*07/1 عدد در مترمکعب). ولی در پاییز و زمستان حداکثر بیوماس و تراکم همانند سال 1375 در منطقه شرقی مشاهده گردیده است (5/156 میلی گرم بر مترمکعب و 106*18/2 عدد در مترمکعب). حداقل درجه حرارت تقریباً در همه فصول در منطقه غربی بوده و حداکثر درجه حرارت در منطقه شرقی دیده شده است. این بررسی نشان می دهد که بیشترین تراکم سیانوفیت ها در تابستان است که می تواند مربوط به افزایش درجه حرارت و میزان روشنایی باشد. نتایج بدست آمده از آنالیز آماری غیرپارامتریک نشان می دهد که بین فصول مختلف در سالهای 1375 و 1379-1378، تراکم و بیوماس سیانوفیتا اختلاف معنی داری نداشته است )05/0(P>. نتایج در نواحی مختلف (غربی، شرقی و مرکزی) نیز مشابه فصول بوده است. دینامیک جمعیت سیانوفیتا بیشتر تحت تاثیر ترکیب خاصی از عوامل محیطی است تا ارتباط مستقیم بین عوامل محیطی (از قبیل دما) و سیانوفیت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

THE SEASONAL FLUCTUATION OF CYANOPHYTA IN THE SOUTHERN CASPIAN SEA

نویسندگان [English]

  • A. Makhlogh
  • H. Nasrolahsaravi
sari
چکیده [English]

The objective of this study was to evaluate the seasonal fluctuation of density and biomass of cyanophyta in different water temperatures in the southern Caspian Sea in 1996 and 1999-2000.
432 samples of phytoplanktons were collected from 18 stations in coastal zone (depth less than 10 m).
As a result, 11.1% (9 species from 81) and 15.6% (25 species from 160) of total phytoplanktons were cyanophyta in years 1996 and 1999-2000, respectively. The maximum density and biomass (1.65x106/m3 , 4.09 mg/m3) of Cyanophyta were found in the western region and in warm seasons (spring and summer). On the other hand, in cold seasons (autumn and winter), the maximum density and biomass (1.5x105fm3, 3.36 mg/m3) were found in the eastern part of the Caspian Sea. In years 1999-2000, the maximum biomass and density of Cyanophyta were found in eastern, central and western parts of the Caspian Sea in spring and summer, meanwhile in autumn and winter, they were found with maximum density and biomass in the eastern part.
In all seasons, the minimum and maximum water temparture were measured in the western part and eastern part of the southern Caspian Sea, respectively.
The results showed that the most density of cyanophyta were measured in summer that can be related to the increase of temperature and daylight. 
The non-parametric statiscal analysis indicated that there were no significant difference between biomass and density of cyanophyta in years 1996 and 1999-2000. As a conculsion, the population dynamic of cyanophyta were mostly affected by combination of enviromental factors than effect of a single factors sperately (such as temperature).

کلیدواژه‌ها [English]

  • CYANOPHYTA
  • SEASONAL
  • biomass
  • Density
  • Caspian Sea
  • Iran