مقایسه تجمع فلزات سنگین (روی ، مس ، کادمیم ، سرب و جیوه) در بافت عضله و خاویار دوگونه تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus) و ازون برون (Acipenser stellatus) حوضه جنوبی دریایی خزر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 رشت

2 تهران

چکیده

 



اندازه گیری فلزات سنگین (روی، مس، کادمیم، سرب و جیوه) در بافت ماهیچه و خاویار دو گونه تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus) و ازون برون (Acipenser stellatus) حوضه جنوبی دریای خزر (از بندر آستارا تا بندر ترکمن) در 5 ناحیه شیلاتی شمال ایران انجام شد. تعداد نمونه های مورد بررسی شامل 139 عدد ماهی ازون برون و 103 عدد تاسماهی ایرانی بود که از 18 صیدگاه مستقر در 5 ناحیه شیلات در فصول صید سالهای 1377 و 1378 جمع آوری شدند. تجزیه شیمیایی نمونه ها با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی (شعله) جهت چهار فلز سرب، کادمیوم، روی و مس و جذب اتمی با سیستم بدون شعله و دستگاه مکمل اندازه گیری جیوه (با سیستم بخارات سرد جیوه) برای اندازه گیری جیوه انجام شد. میانگین سن ماهیان مورد بررسی در تاسماهی ایرانی (2.6 ±) 17.6 سال و در ازون برون (1.8 ±) 11.9 سال بوده است. میانگین فلزات در بافت ماهیچه و خاویار تاسماهی ایرانی بترتیب: روی 26.9 و 65.9، مس 1.8 و 4.2، سرب 0.61 و 0.111 و کادمیوم 0.061 و 0.005 میکروگرم در لیتر (وزن خشک) و جیوه 0.06 و 0.007 میکروگرم در لیتر (وزن تر) و در بافت ماهیچه و خاویار نمونه های ماهیان ازون برون بترتیب: روی 27.4 و 57.8، مس 1.64 و 4.85، سرب 0.481 و 0.112، کادمیوم 0.059 و 0.005 میکروگرم در لیتر (وزن خشک) و جیوه 0.05 و 0.008 میکروگرم در لیتر (وزن تر) بدست آمد. حداکثر مقادیر بدست آمده از این 5 فلز در بافت ماهیچه و خاویار این دو گونه نشانگر عدم وجود این فلزات در غلظت های بیش از مقادیر حد مجاز بین المللی جهت مصرف انسانی بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing heavy metal content of muscle tissue and caviar of Acipenser persicus and Acipenser stellatus in southern Caspian Sea

نویسندگان [English]

  • M. Sadeghi rad 1
  • Gh. Amini ranjbar 2
  • A. Arshad 1
  • H. Joshideh 1
1 Rasht
2 tehran
چکیده [English]

We sampled 139 specimen of Acipenser persicus and 103 Acipenser stellatus over the years 1998-1999 in five fishing zones of the southern Caspian Sea for heavy metal contamination assessment. Flame Atomic Absorption Spectrophotometry was used to determine contamination of the specimens with Zn, Cu, Cd, and Pb and cold vapor method for Hg.
The mean age for A. persicus and A. stellatus was 17.6±2.6 years and 11.9±1.8 years, respectively. The mean concentrations of heavy metals assessed for dry weight of the muscle tissues and caviar in A. persicus were 26.9 and 65.9 µg/g for Zn, 1.8 and 4.2 µg/g for Cu, 0.61 and 0.111 µg/g for Pb and 0.61 and 0.005 µg/g for Cd. The wet weight concentration of Hg in the muscle tissue and caviar of the fish were 0.06 and 0.007 µg/g respectively. For A. stellatus we determined the mean concentration of heavy metals in dry weight of the muscle tissue and caviar to be 27.4 and 57.8 µg/g for Zn, 1.64 and 4.85 µg/g for Cu, 0.481 and 0.112 µg/g for Pb and 0.59 and 0.005 µg/g for Cd while the wet weight concentration of Hg were 0.05 and 0.008 µg/g. By international standards, the contamination of the muscle tissue and caviar samples with the heavy metals in the two sturgeon species are well below maximum allowable for human consumption.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acipenser persicus
  • ACIPENSER STELLATUS
  • Heavy metals
  • Muscle tissue
  • Caviar
  • Caspian Sea