شناسایی ، بررسی فراوانی و پراکنش ماهیان دریاچه سدارس و شاخابه های ایرانی آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

شناسایی ماهیان دریاچه سد ارس و شاخابه های ایرانی آن در قالب طرح مطالعات جامع شیلاتی دریاچه سد ارس از تابستان 1374 تا تابستان 1375 و خرداد 1377 انجام پذیرفت. نمونه برداری ماهیان بطور فصلی و با استفاده از نور گوشگیر، پره، تور پرتابی و دستگاه صید الکتریکی در 18 ایستگاه واقع در 6 منطقه انجام گرفت. هدف از این بررسی، شناسایی گونه ای، نحوه حضور آنها در منطقه و نیز برخی از ویژگیهای زیست شناختی و بوم شناختی بود. در این پژوهش بطور کلی 27 گونه و زیر گونه ماهی متعلق به 6 خانواده از 4 راسته مربوط به رده ماهیان استخوانی شناسایی شدند. از نظر تعداد گونه، خانواده های کپور ماهیان (Cyprinidae) با 77.8، گاوماهیان (Gobiidae) با 7.4 و رفتگر ماهیان(Balitoridae)، اسبله ماهیان (Siluridae)، گامبوزیا ماهیان (Poeciliidae) و سوف ماهیان (Percidae) هر کدام با 3.7 درصد از کل گونه ها در مراتب بعدی قرار دارند. خانواده سوف ماهیان با 37.27، کپور ماهیان با 33.64 و گاوماهیان با 28.61 درصد بیشترین فراوانی را داشتند. همچنین سوف سفید (Sander lucioperca) و گاو ماهی (Neogobius kessleri)بترتیب با 37.3 و 27.8 درصد تعداد کل، فراوانترین گونه ها و سس ماهی لب کلفت (B. mursa)، کپور علفخوار(Ctenopharyngodon idella)، کپور نقره ای (Hypophthalmichthys molitrix)، کپور سرگنده (H. nobilis) و ماهی Gobio persus با فراوانی 0.5 درصد، کمترین فراوانی را دارا بودند. خانواده کپور ماهیان بیشترین و در بین آنها سیاه ماهی(Capoeta capoeta) بیشترین پراکنش و گاو ماهی Knipowtischia caucasica، کپور علفخوار، کپور نقره ای، کپور سرگنده، سس ماهی لب کلفت و ماهی Gobio persus کمترین پراکنش را در مناطق مطالعاتی داشتند. تعداد 20 گونه از ماهیان بومی و 7 گونه از ماهیان غیربومی به مناطق مورد مطالعه وارد شده است. گونه هایChondrostoma oxyhynchum, K. caucasica G.persus  و Nemacheilus brandti بیشترین اهمیت را از نظر بوم شناختی داشته و طی این بررسی، 8 گونه برای نخستین بار از مناطق مطالعاتی گزارش می گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Fish Fauna investigation in Arass reservoir and its Iranian tributaries

نویسندگان [English]

  • K. Abbasi
  • A. Sarpanah
چکیده [English]

During two different periods (from 1994 to 1995 and 1997), the identification of fish fauna of Arass reservoir and its Iranian tributaries were carried out seasonally. Different fishing gears, namely: gillnet, beach scine, castnet, electric-shocker were used to catch fishes in 18 stations within 6 regions.
Main purposes of this study were: species identification, spatial and temporal distribution and also to determine some ecological and biological Characteristics of fishes. In the present study, 27 species belong to 6 families and 4 orders were identified. From point of species composition, the Cyprinidae family with 77.8 percent was the most abundant and the percentage of species composition for other families were Gobiidae 7.4 % and each or following families namely: Balistidae, Siluridae, Pocciliidae and Pereidae represented by3.7%.
 The most abundant fishes belonged Percidae family with 37.27% Cyprinidae With 23.64% and Gobiidae with 28.61%. Sander lucioperca and Neogobius kessleri with 37.3% and 27.8% of the total number of fishes were the dominant species among catch composition, and on the other hand the least frequency in number observed for Brbus mursa, Ctenopharyngodon idella, Hypophthalmyichthys molitrix, H. nobilis and Gobio persus with a total frequency of 0.5%.
 Among the total 27 identified species, 7 species were classified as exotic fishes. I should be mentioned that 8 species are reported for the first time from the studied area.