تعیین میزان آلودگی فلزات سنگین در رسوبات منطقه لیفه - بوسیف (سواحل شمال غرب خلیج فارس) براساس شاخص تجمع زمینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

 



از آنجایی که فلزات سنگین از آلاینده های پایدار بوده و قادرند در رسوبات تجمع یابند، لذا بررسی میزان غلظت آنها می تواند نگرشی کلی در مورد آلودگی اکوسیستم آبی ارائه دهد. این تحقیق به منظور بررسی فلزات سنگین و محاسبه میزان آلودگی رسوبات بستر در منطقه لیفه و بوسیف انجام شده است. نمونه برداری بصورت فصلی از رسوبات 4 ایستگاه در سواحل غربی کانال خور موسی از زمستان 1385 تا پاییز 1386 انجام شد. اندازه گیری غلظت جیوه به روش ولتامتری و سایر فلزات سنگین به روش پلاروگرافی صورت گرفت. میانگین غلظت فلزات برحسب میلی گرم در کیلوگرم برای روی 6/68، سرب 5/23، مس 8/21، کبالت 8/12، کادمیم14/2، نیکل 6/73 و جیوه 19/0 محاسبه گردید که از روند Ni > Zn > Pb > Cu > Co > Cd > Hg برخوردار بودند. براساس شاخص ژئوشیمیایی مولر (Igeo)، کیفیت رسوبات از نظر میزان فلزات سرب و جیوه در کلاس آلودگی 2 (دارای بار آلودگی متوسط) و سایر فلزات در کلاس آلودگی صفر (غیرآلوده) قرار می گیرند. با رسم دیاگرامهای PCA و آنالیز خوشه ای، تشابه بین ایستگاهها و نیز پارامترهای مختلف تعیین گردید. به رغم عدم وجود اختلاف معنی دار در غلظت فلزات سنگین در ایستگاههای مورد مطالعه، نتایج آنالیز PCA وجود شباهت ها و اختلافاتی را در غلظت فلزات در ایستگاههای مختلف نشان می دهد که می تواند ناشی از ویژگیهای ژئوشیمیایی رسوبات یا ماهیت جریانات در منطقه باشد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of heavy metals pollution in the sediments of Lifeb-Busaf (northwest of Persian Gulf) using Geo-accumulation Index

نویسندگان [English]

  • S. Sabzalizadeh
  • S. Dehghan mediseh
چکیده [English]

 



از آنجایی که فلزات سنگین از آلاینده های پایدار بوده و قادرند در رسوبات تجمع یابند، لذا بررسی میزان غلظت آنها می تواند نگرشی کلی در مورد آلودگی اکوسیستم آبی ارائه دهد. این تحقیق به منظور بررسی فلزات سنگین و محاسبه میزان آلودگی رسوبات بستر در منطقه لیفه و بوسیف انجام شده است. نمونه برداری بصورت فصلی از رسوبات 4 ایستگاه در سواحل غربی کانال خور موسی از زمستان 1385 تا پاییز 1386 انجام شد. اندازه گیری غلظت جیوه به روش ولتامتری و سایر فلزات سنگین به روش پلاروگرافی صورت گرفت. میانگین غلظت فلزات برحسب میلی گرم در کیلوگرم برای روی 6/68، سرب 5/23، مس 8/21، کبالت 8/12، کادمیم14/2، نیکل 6/73 و جیوه 19/0 محاسبه گردید که از روند Ni > Zn > Pb > Cu > Co > Cd > Hg برخوردار بودند. براساس شاخص ژئوشیمیایی مولر (Igeo)، کیفیت رسوبات از نظر میزان فلزات سرب و جیوه در کلاس آلودگی 2 (دارای بار آلودگی متوسط) و سایر فلزات در کلاس آلودگی صفر (غیرآلوده) قرار می گیرند. با رسم دیاگرامهای PCA و آنالیز خوشه ای، تشابه بین ایستگاهها و نیز پارامترهای مختلف تعیین گردید. به رغم عدم وجود اختلاف معنی دار در غلظت فلزات سنگین در ایستگاههای مورد مطالعه، نتایج آنالیز PCA وجود شباهت ها و اختلافاتی را در غلظت فلزات در ایستگاههای مختلف نشان می دهد که می تواند ناشی از ویژگیهای ژئوشیمیایی رسوبات یا ماهیت جریانات در منطقه باشد. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • خورموسی
  • پلاروگرافی
  • ژئوشیمیایی
  • خلیج فارس