استخراج و شناسایی فرکشن حاوی ترکیب آلفا سانتونین از اسفنج دریایی گونه Dysidea avara و بررسی اثر سیتوتوکسیک آن بر سلول‌های سرطانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

مطالعات اکولوژی- شیمیایی اسفنج ها نشان می‌دهد که سنتز متابولیت های ثانویه، تنها سیستم دفاعی آن‌ها در مقابل عوامل تهدید کننده محسوب می‌شود، که امروزه با توجه به خواص زیستی آن‌ها، به عنوان دارو در درمان برخی از  بیماری‌های انسانی استفاده می‌شود. یکی از مهمترین خواص زیستی اسفنج ها اثر سیتوتوکسیک متابولیت های ثانویه آن‌ها می‌باشد. مطالعه حاضر به بررسی خواص سیتوتوکسیک فرکشن حاوی ترکیب آلفا سانتونین استخراج شده از اسفنج دریایی گونه Dysidea avara از جزیره هنگام، خلیج فارس پرداخته است. برای این منظور با استفاده از حلال استون از پودر خشک اسفنج دریایی عصاره گیری شد. سپس به منظور جداسازی ترکیب آلفا سانتونین از عصاره اسفنج از ستون کروماتوگرافی سلیکاژل استفاده شد. ستون کروماتوگرافی توسط حلال‌های ان هگزان و اتیل استات شست و شو داده شد و غلظت کشندگی این ترکیب توسط آزمون XXT روی رده سلول‌های سرطانی مورد سنجش قرار گرفت. ترکیب آلفا سانتونین با فرمول شیمیایی  C15H18O3 که به گروه سزکویی‌ترپن لاکتون تعلق دارد، توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی با درجه خلوص 91% در فرکشن شماره 24 شناسایی شد. اثر ترکیب آلفا سانتونین نسبت به رده سلولی کارسینوم اپیتلیوم دهانی برابر با 90/87  میکروگرم در میلی لیتر و رده سلولی سرطانی لنفوسیت برابر با 09/38 میکروگرم در میلی لیتر محاسبه شد. پژوهش انجام شده نشان داد که فرکشن حاوی ترکیب آلفا سانتونین استخراج شده از اسفنج دریایی گونه D. avara دارای اثر سیتوتوکسیک بسیار قوی روی سلول های سرطانی مورد بررسی است که می‌تواند به عنوان داروی ضد سرطان مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Extraction and identification of α-Santonin compound from sponge Dysidea avara and evaluation of its cytotoxic activity on carcinogenic cells

نویسندگان [English]

  • M. Nazemi
  • H. Ghaffari
  • Y. Morady
  • M. Mortazavi
  • S. Aghaei Dargeri
چکیده [English]

Chemical-ecological studies of sponges show that the secondary metabolites are only defense system. Nowadays natural products with biological activities are used as drugs for treatment of human diseases. One of the most important biological activities of sponges is cytotoxic activity. This study investigated the cytotoxic activities of α-Santonin compound which extracted from Dysidea avara. In this study, dried powder of sea sponge was extracted by acetone solvent. Then, in order to isolate the α-Santonin compound, the extract was washed by silica gel column chromatography with N-hexane and ethyl acetate solvents. The IC50 value of this compound was measured by XTT assay on cancer cell lines, Jurkat/E6-1, KB/C152 and healthy Hek293 cells. The α-Santonin compound with the chemical formula C15H18O3, which belongs to the Sesquiterpene-lactone group, was identified by gas chromatography, with a purity of 91% in fraction No. 24. The IC50 value of the α-Santonin extracted from sea sponge compared to the oral epithelial cancer cell line and lymphocyte cell line was 88.90 μg/ml and 38.09 μg/ml respectively. Our study demonstrated that α-Santonin extracted from D. avara has an extremely potent cytotoxic effect that could be used as an anticancer agent.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sponge
  • LC50 value
  • α-Santonin
  • Hengam Island
  • Persian Gulf