بررسی تاثیر مانسون زمستانه بر تنوع دوکفه‌ای‌های) (Bivalves مناطق زیر جزرومدی سواحل شمالی دریای مکران (رمین-بریس-پسابندر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

دریای عمان(مکران) همواره تحت تأثیر جریانات مانسون بوده و این پدیده یک عامل تنش­زای طبیعی برای گونه­های ساکن در بوم سامانه آبی از جمله نرمتنان دوکفه­ای، به شمار می­رود. برای مطالعه تنوع دوکفه ایهای زیرجزرومدی نمونه گیری از سه منطقه رمین، بریس و پسابندر، در مجموع 10 ایستگاه، در پیش مانسون،مانسون و پس مانسون زمستانه سال 1396صورت گرفت. در این پژوهش 8 خانواده از جوامع دوکفه ای شناسایی شدند که خانواده Veneridae در هر سه دوره زمانی بیشترین فراوانی را دارا بوده است. با توجه به نتایج، فراوانی دوکفه­ای­ها در دوره پس مانسون با 19/46 درصد (فراوانی 11400عدد برمترمربع)  نسبت به دوره پیش مانسون 06/27 درصد (فراوانی 6660عدد برمترمربع) ، و نیز دوره مانسون با 74/26 درصد (فراوانی 6680عدد برمترمربع) بالاتر بوده که آزمون آنالیز واریانس اختلاف معنی داری را نیز نشان داد. میانگین شاخص شانون در پیش مانسون، مانسون و پس مانسون به ترتیب 04/0±22/2، 1/0±21/2، 11/0±51/2 محاسبه شد و اختلاف معنی­داری بین دوره های مختلف مشاهده شد (p <0.05). میانگین شاخص غالبیت در پیش مانسون، مانسون و پس مانسون به ترتیب 06/0±86/0، 05/0±86/0، 01/0±9/0 محاسبه شد و بین دوره پس مانسون با سایر دوره­ها اختلاف معنی‌دار آماری مشاهده شد (P˂0.05). میانگین شاخص یکنواختی در پیش مانسون، مانسون و پس مانسون به ترتیب 01/0±959/0، 02/0±951/0، 01/0±948/0 محاسبه شد و این اختلاف بین دوره مانسون و پیش مانسون معنی‌دار نبود (P>0.05).  به طور کلی می­توان گفت عوامل مختلفی به عنوان پارامترهای کنترل کننده­ی فراوانی و تنوع اجتماعات دوکفه­ای های مناطق و ایستگاه­های مختلف در آب­های ساحلی خلیج چابهار محسوب می­شوند که از جمله­ی مهمترین آنها  می­توان به زمان نمونه­برداری و جریان مانسون زمستانه اشاره کرد. احتمالاً، شدت اختلاط بستر تحت تاثیر پدیده مانسون زمستانه در مناطق مختلف، تغییرات تراکم دوکفه­ای­ها را در مناطق مورد مطالعه در پی داشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The study of the effect of winter monsoon on the diversity of bivalves in the subtidal areas of the northern coast of the Makoran Sea (Ramin-Beris-Passabender)

نویسندگان [English]

  • M. Loghmani
  • P. Sadeghi
  • N.M. Safaei
چکیده [English]

The Oman Sea (Makoran) has always been influenced by the monsoon currents, and this phenomenon is a natural stressor for species inhabiting the marine ecosystem, including bivalve molluscs. To study the diversity of subterranean bivalves sampled from three areas of Ramin, Beris, and Pasabandar, a total of 10 stations, in the winter of Pre-Manson, Mansoon and Post Mansoon in 2018. In this study, 8 families of bivalve communities were identified that the Veneridae family had the highest frequency in all three time periods. According to the results, in post-monsoon bivalves were higher with 46.19% abundance (11400 abundance) than premonsoon month, 27.06% (6660 abundance) and the monsoon period with 26.74% abundance (26.74%) 6680 m2), which also showed significant difference analysis of variance. The mean of Shannon index in pre-monsoon, monsoon and post-monsoon were calculated 2.22±0.04, 2.21±0.1 and 2.51±0.11, respectively, but no significant differences were observed between different periods. Mean dominance index observed in pre-monsoon, monsoon and post-monsoon was calculated 0.86±0.06, 0.86±0.05, 0.9± 0.01, and between post-monsoon and other periods, respectively. The mean eveness index was calculated as 0.959±0.01,0.951±0.02,0.948±0.01 and the difference between the monsoon and pre-monsoon periods were not significant. In general, it can be said that various factors are considered as parameters controlling the abundance and diversity of bivalve communities of different regions and stations in the coastal waters of Chabahar Bay, including the most important ones. It can be noted the sampling time and the winter monsoon current.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bivalve mollusc
  • density
  • Makoran
  • winter monsoon
  • diversity