بررسی تنوع و پراکنش ستاره‌‌های دریایی و ستاره‌‌های شکننده دریایی در سواحل ایرانی خلیج فارس در محدوده استان بوشهر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

خارپوستان[1] یکی از شناساگرهای بسیار خوب برای بررسی سلامت و وضعیت سواحل و صخره‌‌های مرجانی در آبهای دریایی هستند. هدف از این مطالعه بررسی تنوع و پراکنش ستاره‌‌های دریایی[2] و ستاره‌‌های شکننده دریایی[3] در منطقه پایین و میانی جزر و مدی[4] سواحل خلیج فارس در محدوده ‌‌ی استان بوشهر شامل ایستگاه‌‌های نیروی هوایی، بندر رستمی، اولی شمالی و جنوبی بود. نمونه‌‌برداری از فروردین لغایت اسفند سال 1396 به صورت فصلی در 4 نوبت و توسط کوادرات یک متر در یک متر و در 2 ترانسکت عمود بر دریا با عرض 30 متر و با فاصله تقریبی 100 متر از هم انجام گرفت. در مجموع 184 فرد، 7 گونه شامل 4 گونه ستاره‌‌دریایی، 3 گونه ستاره شکننده متعلق به خانواده‌‌های Astropectinidae(گونه‌‌های Astropecten polyacanthus phragmorus و Astropecten monacanthus)، Asterinidae(گونه Aquilonastra iranica)، Ophidiasteridae(گونه Linckia multifora)، Ophiotrichidae(گونه Ophiothrix sp.) وOphiocomidae (گونه‌‌های Ophiocoma scolopendrina و Ophiocoma sp.) جمع‌‌آوری شدند. فراوان‌‌ترین گونه شناسایی شده Ophiothrix sp. بود و کمترین فراوانی به گونه L. multiflora تعلق داشت. زیستگاه گونه‌‌ A. polyacanthus phragmorusسواحل زیر جزر و مدی ماسه‌‌ای، A. monacanthus سواحل جزر و مدی ماسه‌‌ای، گونه A. iranica بسترهای صخره‌‌ای جزر و مدی بود و گونه‌‌های L. multifora، Ophiothrix sp.، O. scolopendrina و Ophiocoma sp. در بسترهای صخره‌‌ای– مرجانی یافت شدند. الگوی پراکنش 54/90 درصد از گونه‌‌ها خوشه‌‌ای بود در حالیکه سایر گونه‌‌ها پراکنش یکنواختی داشتند. نتایج شاخص‌‌های تنوع گونه‌‌ای شانون H’= 1.7672 و اونس 0.8754=  نشانگر تنوع یکنواختی مناسب ستاره‌‌‌‌ها و ستاره‌‌های شکننده در سواحل خلیج فارس در استان بوشهر است.



[1] Echinodermata


[2] Asteroidea


[3] Ophiuroidea


[4] Lower and middle tidal zones

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of diversity and distribution of starfish and brittle starfish in the Persian Gulf coastal regions of Bushehr Province

نویسندگان [English]

  • Sh. Soltani
  • A. Rajabzadeh Ghotromi
  • M.B. Nabavi
  • N. Khorasani
چکیده [English]

Echinodermata is one of the very good detectors for assessing the health and condition of coral reefs and shores in marine waters. The purpose of this study was to investigate the diversity and distribution of Asteroidea and Ophiuroidea in the lower and middle tidal zones of the Persian Gulf coastlines in the area of Bushehr province (Air Force stations, Bandar Rostami, North and South Uoly). Sampling from April to March 2017 was performed seasonally and by Quadrat (1×1) and in two transects perpendicular to the sea (width 30 meters) and with an approximate distance of 100 meters. A total of 184 individuals, 7 species including 4 species of starfish, 3 species of fragile star belonging to Astropectinidae(A. polyacanthus phragmorusand A. monacanthus), Asterinidae (A.species), Ophidiasteridae (species L. multifora) ,Ophiotrichidae (Ophiothrix sp.) and Ophiocomidae (O.  scolopendrina and Ophiocoma sp.) collected. The most frequent species was Ophiothrix sp .and the least frequent was the L. multiflora . Species habitat were A. polyacanthus phragmorus tropical sandy beaches, A. monacanthustidal sandy beaches, A. iranica, tidal cliffs and L. multiflora, Ophiothrix sp., O. scolopendrina species, and Ophiocoma sp. The rocky-coral beds. 90.54% of species had cluster distribution while, other species had a uniform distribution. The results of Shannon species diversity indices H '= 1.7672 and J'= 0.8754   indicated the relative uniformity and uniformity of stars and fragile stars on the coasts of the Persian Gulf in Bushehr province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Diversity
  • Distribution
  • Marine Star
  • Burning Star of the Sea
  • Persian Gulf
  • Bushehr Province