مطالعه تنوع ژنتیک پیش‌‌مولدین ماهی قزل‌‌آلای رنگین‌‌کمان (Oncorhynchus mykiss) پرورشی مزارع منتخب استان آذربایجان غربی با استفاده از روش ریزماهواره

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات ماهیان سردآبی، مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تنکابن، ایران.

2 مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

3 مرکز تحقیقات ژنتیک و اصلاح نژاد ماهیان سردآبی شهید مطهری، مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران.

10.22092/isfj.2022.128102

چکیده

با توجه به اهمیت ارزیابی تنوع و ساختار ژنتیک جمعیت در مدیریت و انتخاب کارا ترین مولدین برای تکثیر، تنوع ژنتیک پیش­مولدین ماهی قزل­آلای رنگین­کمان (Oncorhynchus mykiss) پرورشی مزارع منتخب استان آذربایجان غربی (1، 2 و 3) با استفاده از هفت جفت آغازگر ریز­ماهواره مورد مطالعه قرار گرفت. بدین ­منظور از 50 عدد پیش ­مولد هر مزرعه نمونه ­برداری و DNA ژنومی با استفاده از روش استات آمونیوم استخراج گردید. برای مشاهده آلل­ها و تعیین اندازه آنها از الکتروفورز عمودی ژل پلی­اکریل­آمید 6% و رنگ­آمیزی نیترات نقره استفاده شد. محاسبات مربوطه با استفاده از نرم­افزارهای Excel،INTAS GEL DOC  و Pop Gene صورت پذیرفت. بر اساس نتایج، بیشترین تعداد آلل واقعی (71/7) و مقدار هتروزایگوسیتی مشاهده شده (12/0±46/0) در ماهیان مزرعه (3) و کمترین تعداد آلل واقعی (01/0±29/5) و مقدار هتروزایگوسیتی مشاهده شده (08/0±34/0) در ماهیان مزرعه (2) مشاهده شد. بیشترین میزان فاصله ژنتیک (07/0) و کمترین میزان شباهت ژنتیک (93/0) بین ماهیان مزارع (3 و 2) و کمترین میزان فاصله ژنتیک (02/0) و بیشترین میزان شباهت ژنتیک (98/0) بین ماهیان مزارع (2 و 1) محاسبه شد. بیشترین مقدار تمایز ژنتیک (077/0) بین ماهیان مزارع (3 و 1) و کمترین مقدار آن ( 034/0) بین ماهیان مزارع (2 و 1) به­دست آمد. نتایج آنالیز واریانس مولکولی نشان­دهنده ی وجود اختلاف تنوع ژنتیک معنی­دار بین ماهیان مزارع مورد مطالعه بود (001/0p<). نتایج حاصل از آزمون FST نشان داد که تمایز ژنتیک بین جمعیت­های پرورشی موجود در این مطالعه در سطح متوسطی قرار داشت که بیانگر جابجایی مولدین بین جمعیت­های مختلف در گذشته­ نزدیک یا استفاده از یک جمعیت مرجع و مولدین با ذخیره­ ژنی مشابه در یک دوره­ تکثیر مشخص در بین مزارع مورد مطالعه می­باشد. یافته­های این مطالعه بیان می­کند که احتمالاً اختلاط بالای جمعیت­ها با یکدیگر و عواملی چون به­گزینی و سیاست­های جاری هر مزرعه منجر به کاهش تنوع ژنتیک و تمایز بین جمعیت­ها شده است. نتایج این مطالعه می­تواند در راستای مدیریت ذخایر پرورشی و برنامه­های اصلاح­نژادی این گونه­ مهم تجاری مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of genetic diversity of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) pre-breeder on farms of West Azerbaijan Province using microsatellite method

نویسندگان [English]

  • saltanat najar lashgari 1
  • mohammad pourkazemi 2
  • sajjad nazari 3
  • abolfazl sepahdari 2
  • roghieh mahmoudi 3
1 Cold-water Fishes Research Center, Iranian Fisheries Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tonekabon, Iran.
2 Iranian Fisheries Sciences Research Institute (IFSRI), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
3 Shahid Motahary Cold-water Fishes Genetic and Breeding Research Center, Iranian Fisheries Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Yasouj, Iran.