پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران
10.22092/isfj.2024.130930
چکیده
در تحقیق حاضر، ارزیابی جامع توزیع مکانی فلزات سنگین شامل کادمیوم، سرب، نیکل، مس، روی و کروم در رسوبات نواحی مانگرو و مرجانی از 32 ایستگاه واقع در خورهای تیاب، آذینی، جزایرلارک، هنگام و قشم، بندرپل و بندر خمیر طی سال‌‌های 1400-1399، انجام شد. غلظت فلزات سنگین تغییرات مکانی معنادار بین مناطق نشان داد. بالاترین غلظت فلز کادمیوم 01/0±64/1 میکروگرم/گرم در ایستگاه "نزدیک روستای طبل، جنوب درختان حرا" مشاهده شد. ایستگاه "تیاب، انتهای خور" دارای بالاترین غلظت سرب (17/2±87/17 میکروگرم/گرم) بود. بالاترین غلظت نیکل (85/1±22/135 میکروگرم/گرم) در ایستگاه "تیاب شمالی، شاخه آبدهی" دیده شد. حداکثر غلظت فلز کروم (41/0±41/18 میکروگرم/گرم) در ایستگاه "مرکز ذخیرگاه حرا" مشاهده شد. بالاترین غلظت روی (74/30±61/94 میکروگرم/گرم) در "ایستگاه 2 آذینی" وجود داشت و نهایتاً در ایستگاه "اسکله خمیر، بستر شنی درختان حر"ا بالاترین غلظت مس (28/0±5/40 میکروگرم/گرم، مشاهده شد. ایستگاه‌‌های واقع در تیاب و ذخیره‌‌گاه مانگرو، دارای شدت بیش‌‌تری از آلودگی نسبت به سایر نقاط بودند و ریسک‌‌های قابل‌‌توجه از آلودگی به‌خصوص از لحاظ فلزات نیکل و کادمیوم نشان دادند. کادمیوم، به عنوان پرخطرترین عنصر در مناطق مورد مطالعه در نظر گرفته شد که احتمالاَ ناشی از فعالیت‌‌های صنعتی باشد. استراتژی‌های جامع و چشمگیر جهت کنترل و کاهش این آلودگی‌‌های فلزات سنگین به‌خصوص در زیستگاه‌‌های تیاب و ذخیره‌‌گاه مانگرو، مکان‌هایی که شدت بالای آلودگی کادمیوم و نیکل را نشان دادند، موردنیاز است در نظر گرفته شود تا منابع این آلودگی‌‌ها شناسایی و مدیریت شوند و تاثیر فعالیت‌‌های انسانی بر زیست‌‌بوم اکوسیستم‌‌های مانگرو و مرجانی به حداقل برسد.
)