تغییرات ریختی و روابط طول- وزن در جمعیت‌‌های شگ‌‌ماهی (Alosa braschnikowi (Borodin, 1904 حوضه جنوبی دریای خزر

نویسندگان

1 انستیتو تحقیقات بین‌المللی ماهیان خاویاری، مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران

2 گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

شناسایی جمعیت‌‌ها از طریق صفات ریختی تمایزدهنده از اهمیت بالایی در برنامه‌‌های حفاظت و مدیریت شیلاتی برخوردار است. در تحقیق حاضر تغییرات مورفولوژیک شگ‌‌ماهی Alosa braschnikowi با استفاده از 31 صفت مورفومتریک در حوضه خزر جنوبی در سه استان گیلان، مازندران و گلستان در زمستان 1399 مورد بررسی قرار گرفت. میانگین (± انحراف معیار) طول استاندارد در مناطق انزلی، میانکاله و ساری به‌ترتیب 38/4±73/231، 32/3±93/200 و 14/4±52/231 میلی‌‌متر بود. نتایج به‌دست آمده از آزمون آنالیز واریانس یک‌‌طرفه در 17 مورد از صفات زیست‌‌سنجی شده اختلاف معنی‌داری نشان داد (05/0p<). نتایج آزمون تجزیه به مؤلفه‌‌های اصلی نیز نشان داد که مناطق مورد بررسی در 9 مؤلفه از یکدیگر قابل تمایز هستند به‌طوری‌که عمده تغییرات در مؤلفه اول در ناحیه سر و در مؤلفه دوم در ناحیه باله‌‌های سینه‌‌ای و پشتی مشاهده گردید. بررسی الگوی رشد در شگ‌‌ماهی A.braschnikowi نشان داد که مناطق انزلی (78/2b=) و ساری (61/2b=) دارای الگوی رشد آلومتریک منفی و منطقه میانکاله (12/3b=) دارای الگوی رشد از نوع آلومتریک مثبت هستند. همچنین بررسی ضریب چاقی نشان داد که شرایط تغذیه در مناطق انزلی (10/1CF=) و میانکاله (09/1CF=) نسبت به منطقه ساری (71/0CF=) بهتر بود. خوشه‌‌بندی مناطق بر اساس خصوصیات مورفولوژیک نیز نشان داد، حداقل دو جمعیت مجزا از شگ‌‌ماهی A. braschnikowi در مناطق مورد بررسی از حوضه خزر جنوبی وجود دارد. با توجه به یکسان بودن فصل نمونه‌‌برداری و نوع نمونه‌‌برداری، به‌نظر می‌‌رسد که خصوصیات زیست‌محیطی در هر منطقه باعث ایجاد تنوع مورفولوژیک بالا در مناطق مورد بررسی باشد، هرچند این موضوع نیاز به بررسی‌‌های مولکولی نیز دارد. با توجه به تغییرات ریختی در جنس Alosa در دریای خزر، پیشنهاد می‌گردد تا در مطالعات آتی از روش‌‌های تجزیه‌وتحلیل مبتنی بر یادگیری ماشین نیز استفاده گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Morphometric variations and Length-weight relationships of the Caspian marine shad (Alosa braschnikowi Borodin, 1904) populations across the southern basin of the Caspian Sea

نویسندگان [English]

  • O. Jafari 1
  • M. Narollahpoormoghadam 2
  • E. Abdollahzade 1
  • M. Hasanzadeh Saber 1
مجله علمی شیلات ایران
دوره 33، شماره 3
مرداد و شهریور 1403
صفحه 29-41

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار