تغییرات غلظت هیدروکربن‌‌های نفتی (PAHs) در رسوبات سطحی سواحل ایرانی دریای خزر تا عمق 30 متر (98-1397)

نویسندگان

پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی– ساری، ایران

چکیده

هدف از این تحقیق تعیین غلظت هیدروکربن‌‌های آروماتیک (16PAHs) در رسوبات سطحی طی چهار فصل در نیم خط‌‌های مختلف حوزه جنوبی دریای خزر و بررسی علل تغییرات زمانی و مکانی آنها، مقایسه با حد مجاز استاندارد و منشأیابی این ترکیبات بود. نمونه‌‌برداری رسوبات سطحی با استفاده از یک گرب (Van veen grab) از اعماق 10 و 30 متر در سواحل استان‌‌های گیلان، مازندران و گلستان در هشت نیم خط عمود بر ساحل (آستارا، بندرانزلی، سفیدرود، رامسر، نوشهر، بابلسر، بندرامیرآباد و بندرترکمن) طی فصول پاییز و زمستان 1397 و بهار و تابستان 1398 انجام شد. آماده‌سازی نمونه‌های رسوب به ‌منظور بررسی 16PAHs به روش استاندارد (استخراج با ترکیبات آلی به‌وسیله دستگاه سوکسله)، انجام شد. نتایج نشان داد که میانگین غلظت سالانه 16PAHs در چهار فصل پاییز، زمستان، بهار و تابستان به‌ترتیب برابر 5/11±6/29، 611±2125، 0/3±2/4 و 1/3±3/5 میکروگرم برکیلوگرم وزن خشک بود و حداکثر غلظت 16PAHs در نیم خط نوشهر در فصل زمستان ثبت شد. نتایج تحقیق کنونی نشان داد که ترکیبات 2 و 6 حلقه‌ای دارای درصد فراوانی کمی در رسوبات بوده و میانگین غلظت 16PAHs و BaP در رسوبات سطحی اکثر نمونه‌‌ها کمتر از استانداردهای حد مجاز جهانی بود. براساس نسبت تشخیصی (3/0LMW/HMW=) منشاء ترکیبات پلی‌آروماتیک در رسوبات، بیشتر پیروژنیک ثبت گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Changes in Concentration of Poly Aromatic Hydrocarbons (PAHs) at the surface sediments of the Iranian coast Caspian Sea up to 30 m depth (2018-2019)

نویسندگان [English]

  • H. Unesipour
  • H. Nasrollahzadeh Saravi
  • M.A. Afraei
  • M. Rezaei
  • A. Ahmadnejad
  • M. Rashidi Goolroyeh