آثار سمیت مزمن فلز سنگین کادمیوم بر رشد، زنده‌مانی، آنزیم‌های گوارشی و برخی شاخص‌های تولید مثلی آرتمیای دریاچه ارومیه (Artemia urmiana)

نویسندگان

1 گروه شیلات و آبزیان، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه ایران

2 گروه اکولوژی و مدیریت ذخایر آبی، پژوهشکده آرتمیا و آبزی‌پروری، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

3 گروه زیست شناسی، دانشگاه ناپل فدریکو دوم، ایتالیا

10.22092/isfj.2024.131971

چکیده

آلودگی محیطی فلزات سنگین تهدیدی جدی برای اکوسیستم‌های آبی محسوب می‌شود که افزایش روزافزون آنها می‌تواند چرخه زندگی و ذخایر زیستی بسیاری از گونه‌های زئوپلانکتونی (آرتمیا) را تحت تأثیر قرار دهد. لذا، در مطالعه حاضر اثر سمیت فلز سنگین کادمیوم بر رشد، زنده‌مانی، فعالیت آنزیم‌های گوارشی و برخی خصوصیات تولید مثلی Artemia urmiana مورد بررسی قرار گرفت. غلظت کشندگی متوسط (LC50) برای مرحله‌های ناپلی و بلوغ و در ساعت‌های 24 و 72، با استفاده از تجزیه‌وتحلیل آماری پروبیت تعیین گردید. به‌ منظور بررسی اثر سمیت مزمن میانگین غلظت‌های LC50 72 ساعته استفاده شد و ناپلی‌ها در قالب 3 تیمار شامل گروه شاهد، 10 درصد LC50 و 20 درصد LC50 به مدت 21 روز پرورش داده شدند. نتایج نشان داد، غلظت‌های مختلف کادمیوم کلراید باعث کاهش رشد آرتمیای دریاچه ارومیه در روزهای 17 و 21 پرورش شد (05/0>p). همچنین کاهش درصد زنده‌مانی در تمامی روزهای پرورش مشاهده شد و بیشترین کاهش زنده‌مانی (9/28 درصد) A. urmiana در غلظت 20 درصد LC50 مشاهده شد (05/0>p). فعالیت آنزیم‌های گوارشی تحت تأثیر کادمیوم کلراید قرار نگرفتند (05/0<p)، اما با وجود این، فعالیت آنزیم آلکالین پروتئاز و آلفا آمیلاز با افزایش غلظت کادمیوم کلراید افزایش و فعالیت آنزیم لیپاز کاهش یافت (05/0<p). همچنین شاخص‌های تولید مثلی شامل درصد سیست‌زایی و تعداد زاده‌های هر تولید مثل تحت تأثیر کادمیوم کلراید قرار نگرفت (05/0<p)، اما تعداد دفعات تولید مثلی و تعداد کل زاده‌ها در مواجهه با کادمیوم کلراید کاهش و تعداد زاده‌های روزانه افزایش یافت (05/0>p). بر اساس نتیجه‌گیری نهایی می‌توان بیان کرد که کادمیوم کلراید منجر به کاهش رشد و زنده‌مانی و تغییر در فعالیت آنزیم‌های گوارشی و خصوصیات تولید مثلی در A. urmiana گردید. بنابراین، بایستی در ارتباط با چگونگی مدیریت در دفع پساب‌های آلوده توجه بیشتری صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of chronic toxicity of the heavy metal Cadmium on the growth, survival, digestive enzymes, and some reproductive indices of Artemia urmiana

نویسندگان [English]

  • S. Mohammadi 1
  • K. Sarvi Moghanlou 1
  • R. Monaffar 1
  • B. Atashbar Kangarloei 2
  • G. Libralato 3