گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
10.22092/isfj.2025.133397
چکیده
در این پژوهش اثرات جامدات معلق و رقیق سازی ملاس بر ریزجلبک Scenedesmus quadricauda با هدف تعیین تراکم سلولی، رشد و زیست‌توده جلبکی و ارزیابی پالایش زیستی انجام شد. آزمایش با ۷ تیمار شامل؛ تیمارهای پساب ملاس دارای جامدات معلق در غلظت‌های ۱، ۵ و ۱۰ درصد (حجم/حجم) و پساب ملاس بدون جامدات معلق ۱، ۵ و ۱۰ درصد (حجم/حجم) و تیمار شاهد در محیط کشت BBM برای یک دوره ۱۴ روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی در ۳ تکرار انجام شد. ملاس در تمام تیمارها باعث رشد جلبک S. quadricauda گردید و تراکم جلبکی و رشد آن به‌ترتیب دامنه‌ای از 106×۴5/1 -105×25/۷ سلول بر میلی‌لیتر و 10۴/0 – 0۵۴/0 در روز بهدست آمد. بیشترین مقدار زیست‌توده تولیدی ۷/۶۳۴۳ میلی‌گرم بر لیتر در تیمار ملاس ۱۰ درصد بدون جامدات معلق بهدست آمد و در سایر تیمارها دامنه‌ای از ۴۹۶۷ - ۱/۲۱۹۹ میلی‌گرم بر لیتر داشت. در غلظت‌های کم (۱ و ۵ درصد) تأثیر جامدات معلق بر زیست‌توده جلبک قابل‌ملاحظه نبود، اما در تیمار با غلظت ۱۰ درصد و بدون جامدات معلق زیست‌توده بیشتری بهدست آمد (p<0/05). حذف نیترات و فسفات به طور معنی‌داری در تمام تیمارها انجام شد (p<0/05). بیشترین درصد حذف نیترات در تیمار ملاس ۱۰ درصد بدون جامدات معلق (۵۸ درصد) و بیشترین درصد حذف فسفات در تیمار ملاس ۱۰ درصد (۴۸ درصد) بهدست آمد. کاهش BOD و COD در تمام تیمارها قابل ملاحظه بود و برای BOD دامنه‌ای از ۱۹/۹۹- ۳۷/۹۲ درصد و برای COD دامنه‌ای از ۴۶/۹۹-۰۵/۹۴ بود. بیشترین حذف BOD5 (۱۹/99 درصد) در تیمار ملاس 5 درصد و بیشترین درصد حذف COD (4۶/99 درصد) مربوط به تیمار پساب ملاس ۱۰ درصد هر دو تیمار بدون جامدات معلق بهدست آمد.
)