ارزیابی ویژگی‌های اقتصادی-اجتماعی تعاونی‌های صید پره استان گلستان

نویسندگان

1 پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

2 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

3 مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 مرکز تحقیقات ذخایر آبزیان آبهای داخلی، مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان

5 اداره کل شیلات استان گلستان، معاونت صید و بنادر ماهیگیری، گرگان، ایران

10.22092/isfj.2025.134531

چکیده

این پژوهش با هدف ارزیابی فرصت‌های شغلی، هزینه‌ها، دستمزد و حقوق افراد شاغل، سودآوری فعالیت و ویژگی‌های جمعیت‌شناسی تعاونی‌های صید پره استان گلستان برای سال بهره‌برداری 1400-1399 انجام شد. داده‌ها و اطلاعات تحقیق به روش پیمایشی و از طریق پرسشنامه از 10 تعاونی صید پره نمونه مستقر در ساحل شرقی (صیدگاه گمیشان) و ساحل غربی (صیدگاه میانکاله) جمع‌آوری شد. 16 تعاونی صید پره فعال، تعداد ۴۱۶ فرصت‌ شغلی ثابت را ثبت کردند که میانگین موقعیت شغلی به ازاء هر تعاونی10±26 نفر محاسبه شد. تعداد کل افراد شاغل تعاونی‌ها 587 نفر با میانگین (± انحراف معیار) 13±37 نفر به ازاء هر تعاونی به‌دست آمد. میانگین ساعات کاری سالانه پرسنل شاغل در کل ساحل و ساحل غربی به‌‌ترتیب 23 و 37 درصد بیشتر از استاندارد کشوری و در ساحل شرقی 16 درصدکمتر بوده است. هزینه‌های پرسنلی بیشترین سهم (۳/67 درصد) و هزینه‌های تعمیر و نگهداری دومین رتبه را در بین هزینه‌های متغیر نشان داد (۷/17 درصد). میانگین دستمزد ماهانه هر پرسنل شاغل در کل تعاونی‌ها 1155876±2526786 تومان برآورد شد که برای پرسنل شاغل در ساحل غربی (1291226±2709892 تومان) 29 درصد بیشتر از پرسنل ساحل شرقی (786939 ±2099540 تومان) بود. برای رسیدن به نقطه سر به سر درآمدها، مقدار صید هر تعاونی باید ۵۶ برابر مقدارصید موجود افزایش یابد. میانگین سنی افراد شاغل 3/7± 5/48 سال، میانگین تعداد خانوار هر پرسنل 42/0±۴ نفر و سهم ماهیگیری پره در معیشت و درآمد افراد شاغل ۴۲ درصد تعیین شد. شاخص‌‌های اقتصادی نشان داد که ماهیگیری پره در حال حاضر فاقد سوددهی بوده است و ادامه فعالیت توجیه اقتصادی ندارد. کاهش تعداد اعضاء فعال تعاونی‌های پره با هدف افزایش سهم دستمزد افراد شاغل و نوسازی تجهیزات صیادی به منظور کاهش هزینه‌‌های تعمیر و نگهداری برای افزایش عملکرد اقتصادی تعاونی‌ها پیشنهاد می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of socio-economic characteristics of beach seine fishing cooperatives in Golestan Province

نویسندگان [English]

  • S.A. Hosseini 1
  • N.M. Abiar 2
  • S.A. Taghavi Motlagh 3
  • G. Daryanabard 1
  • M. Larijani 4
  • M. Yahyaei 5
  • R. Shirazi 5
1
2
3
4
5