اثر حفاظتی پروبیوتیک‌‌های Lactobacillus acidophilus و L. plantarum در کاهش تاثیر آفلاتوکسین B1 خوراک بر شاخص‌‌های رشد، خون‌‌شناسی، بیوشیمیایی و کیفیت لاشه کپور معمولی (Cyprinus carpio) انگشت‌قد

نویسندگان

1 گروه شیلات و آبزیان، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه ایران

2 گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه ایران

3 گروه اکولوژی و مدیریت ذخایر آبی، پژوهشکده آرتمیا و آبزی‌پروری، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

10.22092/isfj.2025.134725

چکیده

یکی از مشکلات مهم صنعت آبزی‌‌پروری، آلوده شدن خوراک آبزیان به سموم تولیدی از عوامل قارچی و مایکوتوکسین‌‌هاست. در سال‌‌های اخیر با توجه به جایگزینی منابع گیاهی با جانوری به ‌‌منظور دستیابی به خوراک کم هزینه، احتمال آلودگی خوراک آبزیان با آفلاتوکسین‌‌ها افزایش یافته است. از این‌رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات حفاظتی پروبیوتیک‌‌های Lactobacillus plantarum و L. acidophilus در کاهش تاثیر آفلاتوکسین B1 خوراک بر شاخص‌‌های رشد، خون‌‌شناسی، بیوشیمیایی و کیفیت لاشه بچه‌‌ماهیان کپور معمولی انجام شد. بدین منظور، 240 عدد ماهی با میانگین وزنی 15 گرم در قالب 4 تیمار آزمایشی شامل: 1 (شاهد: کنترل)، 2 (خوراک حاوی 50 قسمت در بیلیون آفلاتوکسین B1 )، 3 (خوراک حاوی 50 قسمت در بیلیون آفلاتوکسین B1 و   108 واحد کلنی/ میلی‌‌لیتر/ کیلوگرم خوراک پروبیوتیک L. acidophilus)، 4 (خوراک حاوی 50 قسمت در بیلیون آفلاتوکسین B1 و 108 واحد کلنی/ میلی‌‌لیتر/ کیلوگرم خوراک پروبیوتیکL. plantarum) به ‌مدت 8 هفته تغذیه شدند. در پایان دوره آزمایش شاخص‌های رشد، خون‌‌شناسی، بیوشیمیایی و کیفیت لاشه مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که شاخص‌های رشد تحت تاثیر آفلاتوکسین B1 قرار گرفتند (05/0>p) به‌طوری‌که شاخص‌های وزن نهایی، نرخ رشد ویژه و افزایش وزن بدن در ماهیان تغذیه شده با خوراک حاوی آفلاتوکسین، کاهش یافته و ضریب تبدیل خوراک افزایش یافتند (05/0>p). شاخص‌‌های خون‌‌شناسی (گلبول‌‌‌‌های سفید، گلبول‌‌های قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت) نیز تحت تاثیر آفلاتوکسین B1  قرار گرفت و کاهش یافت (05/0>p). بر اساس نتایج مطالعه حاضر، از شاخص‌‌های بیوشیمیایی سرم، تری‌‌گلیسیرید و کلسترول در ماهیان تغذیه شده با آفلاتوکسین B1 کاهش و در ماهیان تغذیه شده با پروبیوتیک‌‌های L. acidophilus وL. plantarum  افزایش یافتند (05/0>p). گلوکز در ماهیان تغذیه شده با آفلاتوکسین B1  افزایش یافته و در ماهیان تغذیه شده با پروبیوتیک‌‌های L. acidophilus وL. plantarum  کاهش یافت (05/0>p). همچنین کاهش پروتئین و چربی و افزایش رطوبت لاشه در ماهیان تغذیه شده با آفلاتوکسین B1  به همراه پروبیوتیک L. plantarum مشاهده شد (05/0>p). بر اساس نتایج، افزودن پروبیوتیک‌‌های L. acidophilus و L. plantarum به خوراک، منجر به بهبود شاخص‌های رشد، بیوشیمیایی و کیفیت لاشه بچه‌‌ماهیان کپور معمولی شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Protective effect of probiotics Lactobacillus acidophilus and L. plantarum in reducing the effects of dietary aflatoxin B1 on growth, hematology, biochemical and carcass quality indices in common carp fingerlings (Cyprinus carpio)

نویسندگان [English]

  • A. Hasanpour Fattahi 1
  • S. Meshkini 2
  • B. Atashbar Kangarloei 3
1
2
3