مقایسه میزان آهن و ارزیابی خطر (HQ) در عضله ماهیان دریایی و ماهیان پرورشی در استان خوزستان

نویسنده

دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

در این تحقیق به بررسی میزان آهن و ارزیابی خطر (HQ) درعضله ماهیان دریایی، هامور معمولی (Epinephelus ‌coioides)، شانک زرد باله (Acanthopagrus latus)، کفشک زبان گاوی (Cynoglossus arel) و حلوا سفید (Pampus argenteus)و ماهیان پرورشی کپور معمولی (Cyprinus carpio)، کپور علفخوار (Ctenopharyngodon idella)، کپور سرگنده کپور سرگنده (Aristichthys nobilis) و کپور نقره ای (Hypophthalmichthys molitrix) در استان خوزستان در جنوب غربی ایران پرداخته شد . نمونه برداری ماهیان دریایی (15 عدد از هرگونه) از بنادر صیادی بحرکان، بندر امام خمینی و آبادان و نمونه برداری ماهیان پرورشی(15 عدد از هر گونه) از مرکز پرورش ماهیان آزادگان در سال 1393 صورت پذیرفت. . غلظت آهن از روش هضم مرطوب و باکمک دستگاه جذب اتمی Perkin Elmer 4100اندازه گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که میانگین غلظت آهن در ماهیان پرورشی برابر با 21/1±08/17 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک واحد؟؟ و در ماهیان دریایی 66/3±68/10 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک بود (p<0.05)میانگین غلظت آهن در ماهیان دریایی 66/3±68/ 10 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک بود بالاترین غلظت آهن عضله بین ماهیان دریایی مورد تحقیق مربوط به ماهی کفشک زبان گاوی و برابر با 52/0±50/15 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک بود که با میزان آهن عضله در سایر ماهیان دریایی به جزء ماهی آمور  اختلاف معنی داری داشت (P<0.05) همچنین پایین ترین غلظت آهن مربوط به ماهی هامور با غلظت 24/0±34/7 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک عضله بود که با غلظت عنصر آهن در سایر ماهی ها  به استثنای شانک اختلاف معنی داری داشت (P<0.05) .بالاترین غلظت آهن عضله بین ماهیان پرورشی مورد تحقیق مربوط به ماهی بیگهد کپورسرگنده و برابر با 30/0±16/1816/18 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک عضله بود که تنها با میزان آهن عضله در کپور علفخوار اختلاف معنی داری داشت (P<0.05). میانگین ارزیابی خطر آهن در ماهیان پرورشی برابر با 61/0  و در ماهیان دریایی 38/0بود(P<0.05).بالاترین ارزیابی خطر در ماهیان دریایی مورد مطالعه مربوط به ماهی کپور کفشک زبان گاوی (55/0HQ=) و پایین ترین ارزیابی خطر در این گروه مربوط به ماهی هامور (26/0HQ=) و شانک(3/0HQ=) بود.ارزیابی خطر در ماهیان پرورشی مورد مطالعه به ترتیب ماهی کپور سرگنده 65/0HQ= ، کپورمعمولی63/0HQ=، فیتوفاگ61/0HQ= و در ماهی آمور 55/0HQ=   بود. ارزیابی خطر در تمام نمونه ها کمتر از یک بود بنابراین تغدیه از ماهیان مورد تحقیق هیچگونه خطری از نظر میزان آهن ورودی به بدن انسان ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Measurement and comparative of Iron levels and hazard quotient (HQ) on muscle of farmed and marine fishes from Khuzestan, south west of Iran

نویسنده [English]

  • A Askary Sary
چکیده [English]

The aim of this study was to determine the concentration of iron and Hazard quotient (HQ)in muscle of four marine fishes, orange - spotted grouper(Epinephelus coioides),yellow fin sea bream(Acanthopagrus latus), tongue fishes (Cynoglossus arel) ,silver pomfret(Pampus argenteus) and farmed carp fish, common carp(Cyprinus carpio), grass carp(Ctenopharyngodon idella), big head carp (Aristichthys nobilis) and silver carp(Hypophthalmichthys molitrix) from Khuzestan. Farmed fish sample was prepared from the Azadegan warm water fish culture center and marine fish was prepared from fishing ports Bahrkan, Abadan and Bandar Emam. Iron concentration measured by wet digestion and atomic absorption spectrometer Perkin Elmer 4100.The results showed the average of iron level in farmed fish was 17.08± 1.21 mg/kg dry weight and in marine fish was 10.68± 3.66 mg/kg dry weight (P <0.05).The results showed that the highest iron concentrations between farmed fish muscle was on big head carp equal to 18.16mg/kg dry weight and was significantly different(P <0.05) with grass carp and the highest iron concentrations between marine fish muscle was onTongue fishequal to15.50± 0.50mg/kg dry weight and was significantly different(P <0.05). Average hazard quotient in farmed fish was HQ=0.61and in marine fish was HQ =0.38. Hazard quotientin marine fish were in tongue fish HQ=0.55, yellow fin sea breamHQ =0. 3, Orange - spotted grouper HQ= 0.26 and silver pomfret HQ =0.41 and Hazard quotient in fish were in big head HQ=0.65, common carp HQ =0.63 grass carp HQ= 0.55and silver carp HQ =0.61. Hazard quotient in all samples was less than one and so fish nutrition no risk in terms of the amount of iron in the human body.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iron
  • Marine fish
  • Farmed fish
  • Hazard quotient
  • Khuzestan