مطالعه اکولوژیک جوامع زئوپلانکتون دریاچه شهدای خلیج فارس (چیتگر- تهران) و اولین گزارش از ژله ماهی آب شیرین (Craspedacusta sp.)در ایران

نویسندگان

1 پژوهشکده آبزی پروری کشور

2 ژوهشکده آبزی پروری کشور

چکیده

این پژوهش برای تعیین ساختار جمعیت، تنوع زیستی، ارتباط عوامل غیر زیستی در تغییرات زئوپلانکتون و تعیین سطح تروفی دریاچه مصنوعی شهدای خلیج فارس (چیتگر- تهران) انجام شد. نمونه برداری از زئوپلانکتون توسط Juday net در 5 ایستگاه بر اساس اشکوب دریاچه بین سالهای 1392 و 1393 انجام شد. در این مطالعه 36 گروه زئوپلانکتونی شامل بندپایان (Arthropoda) 6 جنس، آغازیان (Protozoa) 6 جنس، گردان تنان (Rotatoria) 20 جنس، کرم­های لوله­ای (Nematoda)1 جنس، موی شکمان (Gastrotricha) 2 جنس و کم تاران (Oligochaeta) 1 جنس شناسائی شدند. همچنین برای اولین بار نوعی ژله ماهی آب شیرین از جنسCraspedacusta  با اندازه های طولی20- 15 میلیمتر در ایران، در دریاچه چیتگر مشاهده شد. گروه گردان تنان با میانگین تراکم 18± 61 عدد در لیتر زئوپلانکتون غالب دریاچه چیتگر بوده و کرم­های لوله­ای، موی شکمان و کم تاران، کمترین میانگین تراکم را داشتند (کمتر از 1 عدد در لیتر). میانگین تراکم سالانه زئوپلانکتون 18±72 عدد در لیتر بود. آنالیز تحلیل مولفه های اصلی (PCA) نشان داد، جنس های Trichocerca و Polyarthera  از گروه گردان تنان با بیشترین بار عاملی (Loading Component)، کمترین واریانس و بیشترین تراکم را در اجتماعات زئوپلانکون به خود اختصاص دادند. براساس آنالیز تطبیق متعارف CCA)) همبستگی محسوسی بین تراکم گردان تنان با فاکتورهای محیطی مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان داد که آب این دریاچه براساس شاخص زیستی و ساختار زئوپلانکتون در رده آب­های الیگو- مزوتروف (تقریبا پاکیزه) قرار گرفته ولی امکان افزایش روند یوتریفیکاسیون در صورت عدم مدیریت و کنترل آبزیان این اکوسیستم وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ecological study of zooplankton communities in the Persian Gulf Martyrs Lake (Chitgar-Tehran) and the first report of the freshwater jellyfish Craspedacusta sp. (Cnidaria, Limnomedusae) in Iran

نویسندگان [English]

  • S Bagheri 1
  • J Sabkara 1
  • E Yousefzad 1
  • Y Zahmatkesh 2
چکیده [English]

This study focused on zooplankton structure, biodiversity, relationship between a biotic parameters and zooplankton variation, and trophy state of the Persian Gulf Martyrs Lake (Chitgar-Tehran). Based on the lake condition, samples were collected by Juday net at the 5 stations between 2013 and 2014. This study identified 36 zooplankton taxa comprised of Arthropoda (6 genus), Protozoa (6 genus), Rotatoria (20 genus), Nematoda (1 genus), Gastrotricha (2 genus) and Oligochaeta (1 genus). Furthermore, the first record of the freshwater jellyfish Craspedacusta sp. in Iran, with size group of 15-20 mm in diameter in September is reported in the Chitgar lake. The Rotatoria abundance average was measured          61 ±18 ind.l-1 in the lake. The Nematoda, Gastrotricha and Oligochaeta taxa were measured the lowest abundance (< 1 ind.l-1) in this study. The annual average zooplankton abundance was measured as 72±18 ind.l-1. The PCA displayed, the Rotatoria Trichocerca sp. and Polyarthera sp. were dominated with high components loading, low variance and high abundance. The CCA showed, there was no correlation between Rotatoria abundance and a biotic parameters. Based on the zooplankton structure and bio-indicator, the lake situation is in the meso-oligotrophic category. Thus, it is might be increased eutrophication trend due to no management and no aquatic control in this ecosystem.

کلیدواژه‌ها [English]

  • zooplankton
  • Abundance
  • Trophy
  • Chitgar Lake