بررسی پراکنش و تعیین توده زنده بی مهرگان کفزی دریاچه ارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

 



این بررسی طی سال 1374 بصورت ماهانه در 6 ایستگاه دریاچه مخزنی ارس واقع در مرز ایران و نخجوان با استفاده از نمونه بردار Ekman با سه تکرار انجام شد. در این دریاچه گروههایی از کفزیان شامل: کم تاران، لارو شیرونومیده، گاماریده و میزیدها مشاهده گردیدند. بررسی ها نشان داد که گروه غالب در دریاچه ارس، کم تاران (Oligochaeta) می باشند که در تمامی سال مشاهده شدند و بیشترین فراوانی و زی توده را بخود اختصاص دادند. خانواده شیرونومیده (Chironomidae) پس از کم تاران گروه غالب بعدی بود. خانواده های Gammaridae و Mysidae دارای فراوانی و زی توده کمتری نسبت به گروههای مذکور بودند. حداکثر زی توده کم تاران در بهار با میانگین 68/5 ± 03/19 گرم در مترمربع و حداقل آن در زمستان با میانگین 11/3 ± 87/5 گرم در مترمربع مشاهده شد. در تابستان زی توده شیرونومیده با میانگین 21/1 ± 52/1 گرم در مترمربع در حداکثر و در بهار با میانگین 046/0 ± 06/0 گرم در مترمربع در حداقل قرار داشت. بیشترین و کمترین زی توده Mysidae در تابستان و بهار بترتیب با میانگین 046/0 ± 46/ 0 گرم در مترمربع و صفر بود. Gammaridae فقط در تابستان مشاهده شد. براساس آزمون کروسکال – والیس زی توده هر سه گروه زیستی دارای اختلاف معنی دار بود .(P<0.05) ایستگاه 4 با مجموع 06/26 گرم در مترمربع حداکثر و ایستگاه 5 با مجموع 14/3 گرم در مترمربع حداقا توده زنده را دارا بودند. درصد کل مواد آلی (T.O.M) در فصول مختلف تغییرات محسوسی نداشت، بطوریکه میانگین آن از حداکثر 66/6 درصد در بهار تا حداقل 79/4 درصد در زمستان متغیر بود. با توجه به این اطلاعات بنظر می رسد، تغذیه ماهیان، نوع بستر، میزان موادآلی (T.O.M) و دمای آب از مهمترین عوامل تغییر در جمعیت و زی توده بی مهرگان آبزی در ایستگاهها و فصول مختلف می باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Distribution pattern and biomass estimation of benthic invertebrates in Aras reservoir

نویسندگان [English]

  • S. Bagheri
  • Sh. Abdolmalaki
چکیده [English]

This study was carried out at monthly basis covering six sampling stations in Aras reservoir in 1995, The samples were collected by Ekman grab with 3 replicates, The results Showed that Oligochaetes were the dominant taxa in this reservoir which were observed all year round and had the highest abundance and biomass, The Chironomidae were the second dominant family. Gammaridae and Mysidae had the least abundance and biomass, Maximum biomass of Oligochaetes was observed in spring with the average figure of 19.03 g/m2 and minimum biomass was observed in winter with average biomass of 5.87 g/m2 Maximum and minimum biomass or Chironomidae were recorded in summer and spring, of which their correspond average biomass were 1.52 and 0.06 g/m2, respectively. The highest and lowest biomass of Mysidae family were observed in summer and spring with the average biomass of 0.46 and 0.00 g/m2, respectively. Gammaridae family observed only in summer. The differences of biomass of these 3 families were significant based on kruskal-wallis nonparametric test (p<0.05).
Maximum (26.06 g/m2) and minimum biomass (3.14 g/m2) of benthic organisms were observed in stations 4 and 5, respectively and no remarkable variation was observed in the percentage of total organic matter (TOM) content during different seasons. Maximum and minimum average percentage of TOM were 6.66% to 4.79% in spring and winter, respectively.
 Based on collected data and obtained results, it can be assumed that feeding of fishes, sediment composition, amount of TOM and water temperature were the most important factors effect on temporal and spatial variation in population and biomass of benthic organisms of Aras reservoir.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Invrtebrate
  • Benthos
  • ARAS RESERVOIR
  • Iran