برآورد میزان تنوع ژنتیکی در ذخیره مولدین فیل‌‌ماهی (Huso huso Linnaeus, 1758) با استفاده از داده‌های حاصل از توالی یابی ژنوم

نویسندگان

1 انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری، مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران

2 سازمان شیلات ایران، تهران، ایران

3 مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

10.22092/isfj.2025.134491

چکیده

فیل‌‌ماهی به عنوان اصلی‌ترین گونه پرورشی از ماهیان خاویاری در ایران مطرح بوده که ذخیره مولدین کنونی آن از تعداد محدودی مولد وحشی در دو گذشته ایجاد شده است. فقدان گونه‌‌های شناسنامه‌دار یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده در توسعه صنعت آبزی‌پروری ماهیان خاویاری در ایران بوده است. از این‌رو، در پروژه حاضر و برای اولین بار از تکنیک توالی‌‌یابی مبتنی بر ژنوم[1] به منظور برآورد تنوع ژنتیکی و تهیه شناسنامه مولکولی مبتنی بر ژنوم از ذخیره مولدین فیل‌‌ماهی موجود در انستیتو ماهیان خاویاری، استفاده شد. توالی‌‌یابی ژنومی منجر به تولید GB294 داده حاصل از 261974459 خوانش ژنومی شد که در نهایت باعث شناسایی 1836 نشانگر SNP[2] در ژنوم فیل‌‌ماهی شد که بیشترین تعداد آن بر کروموزوم شماره 58 مشاهده شد. نتایج حاصل از تجزیه‌‌وتحلیل SNPs کشف‌‌شده نشان داد که میزان هتروزیگوسیتی موردمشاهده در ذخیره مولدین فیل‌‌ماهی موجود در انستیتو، 35/0 است. همچنین 105 آلل در ذخیره مولدین مورد بررسی یافت شد که بیانگر تنوع آللی مناسب در این گونه بود. نتایج حاصل از روابط هم‌‌تباری با استفاده از مارکرهای SNP شناسایی شده برای اولین بار نشان داد که ذخیره ژنتیکی مولدین فیل‌‌ماهی در انستیتو در دو خوشه ژنتیکی، قابل تقسیم بندی هستند. میزان همخونی در مولدین فیل‌‌ماهی مورد بررسی 02/0 برآورد گردید که این میزان پایین همخونی در کنار ساختار جمعیتی مختلط مورد مشاهده در آزمون PCA می‌تواند بیانگر تنوع بالا در مولدین وحشی ایجادکننده جمعیت حاضر باشد. با توجه به دسترسی بسیار محدود به مولدین وحشی برای غنی‌سازی خزانه ژنی گله‌های پرورشی، پیشنهاد می‌‌گردد تا با استفاده از روش‌‌های نوین مبتنی بر ژنومیکس در زمینه شناسایی خزانه‌های ژنی، حفظ ساختارهای ژنتیکی و تکثیر هدفمند بر اساس اطلاعات ژنتیکی در بازسازی ذخایر و آبزی‌پروری اقدام گردد.
 
[1] Genotyping-by sequencing
[2] Single nucleotide polymorphism (SNP)

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Genomic-based investigation of genetic diversity in broodstock of beluga (Huso huso Linnaeus, 1758)

نویسندگان [English]

  • O. Jafari 1
  • N. Karamirad 2
  • M. Golshan 3
  • A.N. Sarpanah 1
  • M. Zeinolabedin 4
  • E. Abdollahzadeh 1
  • M. Hassanzadeh Saber 1
  • M. Nasrollahpoor Moghadam 2
  • M. Shakoori 2
  • M. Mohseni 1
1
2
3
4
مجله علمی شیلات ایران
دوره 34، شماره 4
مهر و آبان 1404
صفحه 19-28

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار